“
قابلیت نقدشوندگی یک محصول مالی نیز بر ریسک سرمایهگذاری در آن محصول تأثیرگذار است.قابلیت نقدشوندگی یک محصول مالی به معنای امکان فروش سریع آن است هر چه بتوان یک محصول مالی را سریعتر و با هزینه کمتری به فروش رساند قابلیت نقدینگی آن بیشتر و ریسک سرمایهگذاری در آن کاهش مییابد.
ثبات نسبی سود آوری یک محصول مالی در سرمایهگذاری در آن مؤثر است، بدین صورت که هر چه میزان انحراف سود آوری سالهای گذشته و یا سودهای احتمالی دوره های آتی نسبت به میانگین سود یا سود مورد انتظار بیشتر باشد،ریسک سرمایهگذاری در آن محصول بالاتر و در مقابل ارزش آن کمتر خواهد بود.
۲-۲۵-۲-۳-میزان وابستگی تولید شرکت به عوامل حیاتی و به خارج،وضعیت عمومی و جهانی منابع
منابع مختلف و شرکتهای آن تحت تأثیر شرایط سیاسی،اقتصادی،اجتماعی و حتی جغرافیایی داخلی و خارجی میتواند دچار رونق و رکود گردد.برای مثال در صورت بهبود قیمت جهانی نفت،صنایع وابسته به فرآوردههای نفتی،تحتتأثیر قرار گرفته و سهم آن دارای رونق میگردد یا در صورت بروز خشکسالی،صنایع وابسته به محصولات کشاورزی تحت تأثیر قرار گرفته و سهام آن ها دچار رکود خواهد شد.بنابرین هر چه میزان وابستگی تولید یک شرکت به خارج و عوامل حیاتی بیشتر باشد و وضعیت عمومی و جهانی منابع تولیدی مورد نیاز شرکت نامساعدتر باشد،ریسک سرمایهگذاری در آن شرکت افزایش مییابد.
۲-۲۵-۳-عوامل غیر اقتصادی
این عوامل بر فرایند تصمیمگیری پیرامون سرمایهگذاری در محصولات مالی تأثیر میگذارد و شامل تمایل به ریسک،ادراک ریسک،نرخ بازده مورد انتظار،تجربه و دانش سرمایهگذاری سرمایهگذاران،بازده تاریخی و اطلاعات عملکرد گذشته میباشد.
۲-۲۵-۴-مطالعات تجربی تأثیر عوامل غیر اقتصادی بر ریسک و بازده سرمایهگذاری در محصولات مالی
در این قسمت به منظور بررسی تأثیر این عوامل در سرمایهگذاری در محصولات مالی به طور خلاصه به نتایج پژوهش انجام شده در مورد این عوامل اشاره میگردد.اما قبل از آن،لازم است توضیح مختصری درباره هر یک از عوامل ارائه شود.
۲-۲۵-۴-۱-تمایل به ریسک[۵۲]
احتمال درگیر شدن در یک فعالیت خاص و در مورد سرمایه گذاری عبارت است از میزان سرمایه گذاری شده در یک محصول مالی خاص.
۲-۲۵-۴-۲-ادراک ریسک[۵۳]
عبارت است از چگونگی تعبیر و تفسیر اطلاعات پیرامون ریسک. به اعتقاد السن[۵۴] مدیران سرمایهگذاری حرفهای و سرمایهگذاری حرفهای و سرمایهگذاران فردی با تجربه دارای ادراک ریسک سرمایهگذاری مشابه هستند.
۲-۲۵-۴-۲-۱-ابعاد ادراک ریسک سرمایهگذاری
به اعتقاد ایونیو [۵۵]ودیاکول[۵۶]،ادراک ریسک سرمایهگذاران متخصص و مبتدی را می توان به ۵فاکتور مناسب اصلی به شرح زیر بیان کرد:
۱-عدم اطمینان نسبت به عرضه کنندگان سهام
۲-نگرانی در مورد وقایع غیر منتظره
۳-نگرانی درباره تغییرات بازده
۴-شفاف نبودن اطلاعات
۵-نقض مقررات
عدم اطمینان نسبت به عرضه کنندگان سهام
این بعد از ریسک به واسطه اعمال کسانی که مسئول اداره یک سازمان هستند به وجود میآید(ریسک مدیریت)و منتج از تصمیمات بر تجاری-مالی است که خود منجر به ریسک تجاری و مالی میگردد.
ریسک تجاری:ریسک ناشی از انجام تجارت و کسب و کار در یک صنعت خاص با یک محیط خاص را ریسک تجاری میگویند.به عبارت دیگر ریسک تجاری را در ناتوانی یک شرکت در پایداری صحنه رقابت،یا در حفظ نرخ رشد و یا ثبات میزان سوددهی در کوتاه مدت یا بلند مدت میتوان تعریف کرد.در چنین حالتی میزان سود تقسیمی شرکت کاهش مییابد و این کار بر بازدهی و تغییر پذیری بازدهی سالانه آثار نامطلوبی میگذارد.
ریسک مالی:ریسک مالی،ریسک ناشی از به کارگیری بدهی در شرکت است.شرکتی که میزان بدهی آن بیشتر باشد،ریسک مالی آن افزایش مییابد.
نگرانی نسبت به وقایع غیرمنتظره
صنایع مختلف و شرکتهای آن تحت تأثیر شرایط سیاسی،اقتصادی،اجتماعی و حتی جغرافیایی داخلی و خارجی میتواند دچار رونق و رکود گردد.برای مثال در صورت بهبود قیمت جهانی نفت،صنایع وابسته به فرآوردههای نفتی،تحت تأثیر قرار گرفته و سهام آن دچار رونق میگردد یا در صورت بروز خشکسالی،صنایع وابسته به محصولات کشاورزی تحت تأثیر قرار گرفته و سهام آن ها دچار رکود خواهد شد.بنابرین هر چه میزان وابستگی تولید یک شرکت به عوامل خارجی بیشتر باشد،ریسک سرمایه گذاری در آن شرکت افزایش مییابد.
نگرانی نسبت به تغییرات بازده
مهمترین عامل برتری یک سهم،میزان سود آوری آن میباشد.از آنجایی که اغلب تصمیمگیری ها جهت سرمایهگذاری بر اساس روابط میان ریسک و بازده صورت میگیرد و یک سرمایهگذار همراه دو فاکتور ریسک و بازده را در تجزیه و تحلیل و مدیریت سبد سرمایهگذاریهای خود مد نظر قرار میدهد،بنا براین هر چه میزان انحراف سود آوری سال های گذشته و یا سودهای احتمالی دوره های آتی نسبت به میانگین سود یا سود مورد انتظار بیشتر باشد،ریسک سهم بالاتر و در مقابل ارش آن کمتر خواهد بود.
شفاف نبودن اطلاعات
تصمیمگیری سریع و صحیح مستلزم وجود اطلاعات کافی، منظم و شفاف است.هر چه اطلاعات دورهای شرکت به صورت منظم تر و شفافتری منتشر شود،اثر آن در قیمت سریعتر بوده و سهم از نقدینگی و گردش مناسب تری برخوردار خواهد گردید و به تبع آن ریسک سرمایهگذاری در سهام کاهش مییابد. کارا شدن هر بازاری مستلزم این است که اطلاعات مربوط به شرکت ها،شرایط اقتصادی و اوراق بهادار،به سرعت و سهولت در دسترس همگان قرار گیرد.این اطلاعات به صورتی مناسب به وسیله سرمایهگذاران در قیمت ورقه بهادار تفسیر میشوند و بنابرین قیمت همیشه انعکاسی از اطلاعات رایج است.برای اینکه این اطلاعات در دسترس همگان قرار گیرد باید رایگان باشد.
نقض قوانین و مقررات
دولت به عنوان یک ناظر و سیاستگذار کلان نقش پررنگی در بازار سرمایه دارد و یکی از وظایف دولت، ارائه برنامه ای است که بتواند به بازار سرمایه رونق بخشد. اما به طور کلی تکثر مراکز قدرت و تصمیم گیری، ابهام نقش و رابطه این مراکز با یکدیگر،تداخل قوای سهگانه کشور،شفاف نبودن قوانین و وجود برداشتهای متفاوت و متناقض از آن ها وجود قوانین نامناسب و دست و پا گیر،نقض آزادهای اقتصادی،بی ثباتی سیاسی دولت،موجب افزایش ریسک سیستماتیک ولذا کاهش شدید سرمایهگذاری میگردد.
۲-۲۵-۴-۳-نرخ بازده مورد انتظار [۵۷]:
عبارت است از بازده تخمینی یک دارایی که سرمایهگذاران انتظار دارند در یک دوره آینده به دست آورند.بازده مورد انتظار با عدم اطمینان همراه است و احتمال دارد برآورده شود و یا اینکه بر آورده نشود.
۲-۲۵-۴-۴-سرمایه گذاران متخصص[۵۸]:
این دسته از سرمایهگذاران،منابع مالی بیشتر و پایدارتری دارا میباشد، تجربه و تخصص آن ها در سرمایهگذاری بیشتر میباشد،دارای دید بلند مدت بوده و معمولا به صورت مستقیم
“