الف: مرحله تدوین سیاست های مورد نظر نظام ارزیابی عملکرد
در این مرحله لازم است از مجاری مختلف سیاست ها و اهداف ارزیابی عملکرد بایستی منطبق بر چشم اندازهای سازمان باشد بنابراین لازم است بانک اطلاعاتی از سیاست ها، استراتژی ها، ارزش های سازمان تهیه و از تلفیق آنها سیاست ها و اهداف ارزیابی عملکرد تدوین شود. به طور کلی از مجاری زیر می توان اهداف ارزیابی عملکرد را استخراج نمود:
بررسی نظرات سیاست گذاران سازمان
مصاحبه با تیم مدیریت ارشد سازمان
بررسی چشم انداز های تدوین شده سازمان
مراجعه به برنامه استراتژیک سازمان
استفاده از اساسنامه سازمان
ب: مرحله بررسی پیش نیازها و زمینه های فرهنگی
در این مرحله لازم است پیش نیازهای طراحی نظام ارزیابی عملکرد مورد بررسی کامل و همه جانبه قرار گیرد ازجمله پیش نیاز های قابل بررسی، نظام و ساختار سازمانی و شرح وظایف، تعهد مدیریتی و قالب های فرهنگی است که در این اثنا ضمن توجه به نقش همه عوامل، زمینه های فرهنگی نیازمند توجه ویژه است، هر نظام ارزیابی عملکرد بایستی هدف های کاملا روشنی داشته باشد و دقیقاً متناسب با فرهنگ و شرایط خاص آن سازمان و با مشارکت مدیران و کارکنان آن سازمان طراحی و اجرا شود.(خلیلی عراقی ، ۱۳۸۲، ص ۳۶)
ابعاد فرهنگی و ارزش ها و باورهای هر سازمان دارای تأثیر روی نظام ارزیابی بوده و برای طراحی و اجرای موفق آن، هماهنگی بین ارزش ها و فرهنگ سازمانی که بر نظام ارزیابی عملکرد اثرگذارد است را می توان به شرح زیر نمود.
هویت سازمانی
تعهد گروهی
ثبات نظام اجتماعی
شکل دادن رفتار ها
یکی از ویژگی های نظام مطلوب مدیریت عملکرد این است که متناسب با نیاز های خاص سازمان بوده و با فرهنگ موجود سازگاری داشته باشد.(ابیلی ، ۱۳۸۲، ص۲۴).
ج: مرحله انتخاب مدل
برای طراحی نظام ارزیابی عملکرد پس از تعیین اهداف و بررسی زیر ساختارهای سازمانی و فرهنگی بایستی مدل مناسب برای ارزیابی عملکرد انتخاب شود برای انتخاب مدل دو اقدام اساسی زیر ضرورت دارد:
تعیین معیار های انتخاب مدل که در این زمینه معیار های سه گانه زیر بایستی مورد توجه باشد:
معیار علمی بودن مدل
معیار بومی گرایی در مدل
معیار همه جانبه گرایی در مدل
بررسی روش های مختلف ارزیابی عملکرد که در این زمینه بایستی اقدام زیر انجام شود:
مطالعه روش های مختلف ارزیابی عملکرد
بررسی شباهت ها و تفاوت ها
بررسی نقاط قوت و ضعف روش ها
انطباق روش های ارزیابی با شرایط سازمان
تلفیق نقاط قدرت روش ها
ساختن مدل مناسب ارزیابی عملکرد
د: مرحله طراحی و پیاده سازی
برای طراحی نظام ارزیابی عملکرد لازم است ابتدا فرهنگ سازی مقدماتی صورت گیرد و کلیات نظام تدوین و مؤلفه ها و عوامل ارزیابی عملکرد مشخص شود مهمترین بخش طراحی، تدوین معیارهای ارزیابی عملکرد است. استاندارد هایی که در قبال آنها یک فرد و یک روش ممکن است تحت بررسی و ارزیابی قرار گیرد معیار های ارزیابی گویند.(اردبیلی، ۱۳۹۱، ص۴۲).
در ارزیابی عملکرد خروجی ها دارای اهمیت ویژه است و این خروجی ها دارای اهمیت ویژه است و این خروجی ها را ممکن است بتوان بر حسب اهداف یا استاندار ها به صورت کمی یا کیفی اندازه گیری نمود بین وسیله ها و اهداف، رفتار فرد وجود دارد که در واقع فرایند تغییر وسیله ها را به هدف ها ایفا می نماید.( قرانی پور، ۱۳۸۲، ص۳۶).
در مرحله طراحی از انتخاب و تدوین مؤلفه ها و معیار های ارزیابی عملکرد به عنوان قلب ارزیابی عملکرد می توان نام برد.بنابر این با توجه به اهمیت آن در صورتی که این عوامل نیز به خوبی انجام می شود یکی از شیوه های مناسب انتخاب و تدوین معیارهای ارزیابی عملکرد این است که ارزیابی شوندگان یعنی کارکنان خودشان عوامل ارزیابی را انتخاب و اولویت بندی نمایند این امر در اثر بخشی فرایند و نتایج ارزیابی عملکرد تأثیر فراوانی دارد.
الهام ازارزشهای سازمان
الهام ازاستراتژیهای سازان
الهام از خط مشی های سازمان
فرهنگ سازی
تدوین مؤلفه ها ومعیا ها
تدوین کلیات
قالب های فرهنگی
تعهدمدیریتی
ساختار سازمانی
علمی
بومی گرای
همه جانبه گرایی
شکل۲-۲-۴) : نحوه طراحی نظام ارزیابی عملکرد
۲
شکل ۲-۲-۴) نحوه طراحی نظام ارزیاب عملکرد
۲-۲-۱۵) دلایل اصلی نیاز سازمانها به انجام ارزیابی عملکرد کارکنان بشرح زیر میباشد:
۱)تعیین افزایش مناسب دستمزد و مزایا براساس اندازه گیری عملکرد کارکنان .
۵-۳-۹- نتیجه آزمون فرضیه اصلی
در این آزمون فرض وجود رابطه معنادار بین کارآفرینی هیئت مدیره و سودآوری شرکت تعاونیهای فعال شهر اصفهان بررسی شد. نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد با توجه به اینکه Sig به دست آمده برابر با ۰۰۰/۰ است، فرض صفر رد می شود، یعنی ادعای معنادار بین میزان کارآفرینی هیئت مدیره و میزان سودآوری شرکت تعاونیهای فعال شهر اصفهان پذیرفته می شود.از میان ابعاد کارآفرینی ابعاد چالش طلبی، توفیق طلبی، عمل گرایی، رویا پردازی و کانون کنترل به ترتیب از بیشترین تا کمترین ضریب همبستگی پیرسون را با میزان سودآوری دارند. در آزمون رگرسیون خطی ساده مشخص شد که نمی توان متغیر کارآفرینی را به عنوان متغیر بیش بینی کننده استفاده کرد. هرچند که این متغیر دارای ضریب همبستگی بالای ۵۳۴/۰ با متغیر سودآوری دارد ولی به علت وجود همبستگی بین خطاهای این دو متغیر معادله رگرسیون حاصل از آنها دارای اعتبار نمی باشد.از سوی دیگر با انجام رگرسیون چندگانه که با حضور تمامی ابعاد ۸ گانه کارآفرینی فردی و متغیر سودآوری صورت پذیرفت، تنها متغیر چالش طلبی توانست با قبول تمام شرایط یک رگرسیون معتبر، خود را به عنوان یک متغیر پیش بینی کننده برای متغیر بازده حقوق صاحبان سهام معرفی کند.
۵-۳-۱۰- نتایج حاصل از سایر یافته های پژوهش
با انجام آزمون t تک نمونهای مشخص شد تمامی افراد پاسخ دهنده دارای میانگینی بیش ازحد متوسط دارند که بیانگر وجود این صفات (متغیرها) در حد مطلوب در هئیت مدیره تعاونیهای شهر اصفهان است.با بهره گرفتن از تحلیل آنوا مشخص شد که بُعد توفیق طلبی و میزان توجه به آن در میان زنان و مردان و سطوح تحصیلی مختلف، متفاوت ارزیابی شد، بطوریکه در میان مردان و سطوح تحصیلی بالاتر توفیق طلبی بیشتری مشاهده شد. همچنین میزان تحمل ابهام در افراد دارای سنین مختلف یکسان قلمداد نشد و در افراد دارای سنین بالا نسبت به افراد سنین پایین کمتر مشاهده شد.
۵-۳-۱۱- بحث و بررسی نتایج حاصله
در تحقیقات مختلفی، فرضیه اصلی پژوهش، مبنی بر رابطه مثبت معنی دار بین کارآفرینی و عملکرد مالی و اقتصادی سازمان ها تایید شده است.برای مثال ویکلاند و شیپرد[۱۸۴] (۲۰۰۴) در تحقیقی به این نتیجه رسیدند که جهت گیری کارآفرینی موجب بهبود عملکرد مالی شرکت ها می شود و این زمانی میسر
می شود که جهت گیری کارآفرینی در کنار دو عامل دیگر یعنی دسترسی به سرمایه و پویایی محیط قرار گیرد. پارکر[۱۸۵] (۲۰۰۵) نشان داد که برنامه های آموزشی کارآفرینی عملکرد تجاری افراد شاغل در شرکتها را بهبود می دهد.آلوانتیس و سالواو[۱۸۶] (۲۰۰۷) دریافتند بین جهت گیری کارآفرینی و بهبود در عملکرد مالی و اقتصادی شرکتها رابطه مثبت معنی دار وجود دارد.آنتونیک و پاردون[۱۸۷] (۲۰۰۸) در پژوهشی نشان دادند که فعالیت های کارافرینی و به ویژه نوآوری نقش مهمی در رشد اقتصادی و عملکرد تجاری دارد. آدرستچ و همکاران[۱۸۸] (۲۰۰۸) در پژوهشی برروی مدیران شرکتهای تولیدی دریافتند که کارآفرینی برعملکرد اقتصادی تاثیر دارد. اوکپارا[۱۸۹] (۲۰۰۹) در پژوهشی بر روی مدیران شرکت ها نشان داد که مدیران دارای جهت گیری مناسب در کارآفرینی در مقایسه با مدیران دیگر، عملکرد تجاری و اقتصادی بهتری دارند. عباسی و همکاران (۱۳۹۰) در پژوهش خود به بررسی بین کارآفرینی و عملکرد تجاری مدیران واحدهای تولیدی شهر اراک پرداخته اند.ابعاد کارآفرینی که آنها مورد بررسی قرار داده اند شامل نیاز به موفقیت، خلاقیت، خطرپذیری، پشتکار و نیاز به استقلال می باشد. برای بررسی عملکرد تجاری از چک لیست لی، لیو و زاهو[۱۹۰] (۲۰۰۶) استفاده شده است. این چک لیست سوالاتی در زمینه ظرفیت تولید، میزان منابع انسانی مورد استفاده، میزان ارائه محصول، عرضه محصولات جدید به بازار، میزان فروش یا صادرات، میزان تولید، میزان سرمایه گذاری، میزان سهم در بازار، توانایی رقابت، افزایش بهره وری نیروی انسانی می گردد. نکته جالب توجه اینکه میزان همبستگی بین مولفه های کارآفرینی و عملکرد تجاری در این پژوهش و پژوهش حاضر یکسان بوده است. (۵۴/۰=r) محمدی و عسگری (۱۳۹۰) نیز در تحقیقی با عنوان “بررسی تاثیر شخصیت کارآفرینان بر موفقیت کارآفرینانه کسب و کارهای کوچک و متوسط” در بین صنایع فلزی استان خراسان رضوی نیز به این نتیجه رسیده اند که همبستگی قوی (۷۷۴/۰=r). بین مولفه های کارآفرینی و موفقیت کارآفرینانه وجود دارد.در این پژوهش ابعاد کارآفرینانه خطرپذیری، کانون کنترل، نیاز به موفقیت، خلاقیت و تحمل ابهام مورد بررسی قرار گرفته است همچنین برای تعیین موفقیت کارآفرینانه از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است.
در نهایت و با عنایت به شواهد موجود در پیشینهی تحقیق درباره رابطه میان صفتهای کارآفرینان و موفقیت شرکت های آنان، در این پژوهش تاثیر ۸ مولفه کارآفرینی بر میزان بازده حقوق صاحبان سهام شرکت به عنوان نماد و شاخص موفقیت و سودآوری یک سازمان بررسی شد که در نهایت مولفه های نیاز به موفقیت، کانون کنترل، عملگرایی، رویاپردازی و چالش طلبی دارای ارتباط معناداری با مولفه سودآوری گردیند.این یافته با نتایج یافته های عباسی و همکاران (۱۳۹۰) که نیاز به موفقیت را مولفه تاثیرگذار در موفقیت شرکت، محمدی و عسگری (۱۳۹۰) که نیاز به موفقیت، کانون کنترل، و تحمل ابهام را به عنوان عاملهای تاثیرگذار بر سودآوری شرکتها می دانستند، همسو می باشد.
از سوی دیگر، در پژوهش حاضر، یافته ها نشان می دهد که کارآفرینان مرد و زن تنها در صفت نیاز به موفقیت با یکدیگر تفاوت دارند و در بقیه ویژگی ها با یکدیگر مشابه هستند.به بیان دقیق تر نیاز به موفقیت مردان بیشتر از زنان است. در این باره پژوهش های جواهری و قضاوتی (۱۳۸۳) نشان
می داد که تعالیم خانواده، نظام تعلیم و تربیت، باورهای کلیشه ای از انتظارات، نقش و مناسبت های حاکم بر زنان با ایجاد بر چسب های جنسیتی موجب تضعیف حس تغییرطلبی، قدرت رهبری، تحول و کاهش میل به موفقیت و پیشرفت در زنان و به تبع آن عدم موفقیت کارآفرینانهی آنان می شود.
۵-۴- پیشنهادهای مبتنی بر یافته های پژوهش
با توجه به نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون مبنی بر وجود رابطه معنی دار بین میزان کارآفرینی هئیت مدیره و سودآوری شرکت و همچنین نقش مهمی که مدیران رده بالا در ایجاد جو لازم برای تشویق و ارتقای رفتار کارآفرینانه در اعضای سازمان دارند پیشنهاد می شود در اولین گام خود را به دانش کارآفرینی مجهز نموده و برای سازمان های خود استراتژی های مناسبی که جو کارآفرینی را ترویج می دهد انتخاب نمایند.
با توجه به عدم وجود رابطه بین خطرپذیری، تحمل ابهام و سلاست فکری با بازده حقوق صاحبان سهام در شرکتهای تعاونی پیشنهاد محقق با توجه به اینکه سطح این متغیرها در مدیران بیش از حد متوسط ارزیابی شد، این می باشد که در کنترل این متغیرها در خیل تصمیمات خود بیشتر کوشا باشند.
از سوی دیگر محقق پیشنهاد می کند با تقویت چالش طلبی، توفیق طلبی، عمل گرایی، رویا پردازی رویه های حضور در عرصه های جدید را برای پرسنل شرکت فراهم آورند. در واقع مشخصه این متغیرها، تقویت میل به پیشرفت همراه با عمل گرایی است.
۵-۵- موانع و محدودیت های پژوهش
۱- از نظر روش تحقیق بایستی در نظرداشت که نتایج همبستگی و به دنبال آن،تحقیقات علّی و معلولی به شدت تحت تاثیر میزان نمونه می باشند.بنابراین نتایج می تواند با نوسان نمونه تغییر کند.
۲- در این پژوهش برای سنجش نظرات پاسخ دهندگان، صرفاً از ابزار پرسشنامه استفاده نموده است و از سایر ابزار گردآوری اطلاعات مانند مصاحبه و روش های مشاهده ای و عینی استفاده ننموده است.
۳- این پژوهش تنها به بررسی میزان کارآفرینی فردی در هئیت مدیره و اثرگذاری آن بر سودآوری شرکتها پرداخته است. بهتر است ویژگیهای سازمانی و کار گروهی را از طریق تعدیل متغیرهای تحقیق به سمت کارآفرینی شرکتی بیشتر در نظر گرفته تا تاثیرات هم افزایی بین متغیرهای کارآفرینی در هنگام کار گروهی بیشتر لحاظ شود.
۴- بایستی در نظر داشت اکثر ویژگیهای کارآفرینی را می توان از طریق تجربه و آموزش و در طول زمان اکتساب نمود، بنابراین بایستی سیر تغییرات این ویژگیها در مدت معین همراه با میزان سودآوری در همین مدت بررسی شود.
۵-۶- پیشنهاد به سایر محققان
تحقیقاتی با عنوانین زیر پیشنهاد می گردد:
- بررسی رابطه بین کارآفرینی هئیت مدیره و میزان سودآوری با بهره گرفتن از روش های کیفی
- بررسی مقایسه بین کارآفرینی هئیت مدیره و میزان سودآوری در شرکتهای غیر تعاونی و شرکتهای تعاونی.
- بررسی تاثیر ویژگیهای کارآفرینی شرکتی در موفقیت شرکتهای تعاونی.
پیوست ها
پیوست ۱- ابزار سنجش ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان
باسلام، پاسخ دهنده گرامی
همانطور که استحضار دارید، دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی که مهمترین چشم انداز و آرزوی هر ملتی است، نیازمند کارآفرینانی خلاق و نوآور است که با ایجاد کسب و کارهای جدید و انجا فعالیتهای کارآفرینانانه، ارزش آفرینی کرده و افزایش درآمد عمومی و رفاه و آسایش را برای عموم جامعه به ارمغان می آورند. تشویق کارآفرینان بالفعل و شناسایی و پرورش کارآفرینان بالقوه، مهمترین اقدام استراتژیک برای ارتقای فعالیتهای کارآفرینانه و توسعه فرهنگ کارآفرینی در کشور می باشد.از اینرو، پرسشنامه بومی و استانداردی که در اختیار دارید برای اندازه گیری ویژگیهای شخصیتی کارآفرینی طراحی شده است. به طور یقین پاسخهای دقیق جنابعالی در تکمیل پرسشنامه، امتیازات دقیقی را که بیانگر نیم رخ کارآفرینی شماست، بدست می دهد.
مشخصات عمومی | ||
سن: سال | شغل: | سابقه کار: سال |
تحصیلات: | رشته تحصیلی: | جنسیت: مرد□ زن□ |
آیا دارای مهارت یا تخصص معین هستید: بله□ خیر□ | ||
آیا قبلا به راه اندازی کسب و کاری کرده اید یا در راه اندازی کسب و کاری همکاری داشته اید؟ بله□ خیر□ | ||
آیا در حال حاضر تمایلی به راه اندازی کسب و کار دارید؟ بله□ خیر□ |
۳-۱) مقدمه
هدف تمامی علوم شناخت و درک دنیای پیرامون است. به منظور آگاهی از مسائل و مشکلات اجتماعی، روش های علمی تغییرات قابل ملاحظه ای پیدا کرده اند. این روندها و حرکت ها سبب شده است که برای بررسی رشته های مختلف بشری از روش های علمی استفاده شود. از جمله ویژگی های مطالعه علمی که هدفش حقیقت یابی است، استفاده از یک روش تحقیق مناسب می باشد وانتخاب روش تحقیق مناسب به هدفها، ماهیت و موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرای تحقیق بستگی دارد وهدف از تحقیق دسترسی دقیق و آسان به پاسخ پرسشهای تحقیق است (آذر و مؤمنی، ۱۳۸۴: ۱۲). بدون روش شناسی علمی، نتایج بررسی و تحلیل های مربوطه معتبر و قابل تعمیم نخواهد بود. روش تحقیق یکی از فصول مهم هر تحقیق علمی است. جان دیویی[۱] پژوهش را عبارت از فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت میداند. بنابراین پژوهش فرایندی است که از طریق آن میتوان درباره ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب کرد. روش علمی یا روش پژوهش علمی، فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین است (خاکی،۱۳۸۴: ۱۷).
از این رو در این فصل با هدف آشنایی خواننده از نحوه انجام تحقیق سعی می کنیم با توجه به اهداف تحقیق به توضیح روش تحقیق، جامعه آماری، شیوه نمونه گیری و حجم نمونه، ابزار و روش های جمعآوری اطلاعات، بررسی روایی وپایایی پرسشنامه و چگونگی تحلیل آماری بپردازیم.
۳-۲) نوع و روش تحقیق
به طور کلی روش های تحقیق در علوم رفتاری را می توان با توجه به دو ملاک الف) هدف تحقیق و ب) نحوه گردآوری داده ها تقسیم کرد(سرمد و دیگران، ۱۳۸۸: ۷۸) .
این پژوهش از نظر هدف کاربردی است چرا که هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در زمینهای خاص است یا به عبارت دیگر تحقیقات کاربردی به سمت کاربرد عملی دانش هدایت می شوند.کاربرد این تحقیق به طور خاص برای مدیران شرکتهای وارد کننده آسانسورهای برند درشهرهای تهران،مشهد،کیش و قشم می باشد و به طور عام برای مدیران شرکت های وارده کننده دیگر در سایر شهرها می باشد.
از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات این پژوهش از نوع توصیفی[۲] است. تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش هایی است که هدف آنها توصیف شرایط یا پدیده های مورد بررسی است. اجرای تحقیق توصیفی می تواند تنها برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم گیری باشد و از آن جایی که هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر کشور سازنده تام تجاری بر ارزش ویژه برند می باشد یک تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است.
۳-۳) جامعه آماری
جامعه آماری عبارتست از مجموعه ای از افراد یا واحد ها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشد(سرمد ودیگران ، ۱۳۸۸ : ۱۷۷). جامعه آماری به کل گروه افراد، وقایع یا چیز هایی اشاره دارد که محقق می خواهد به تحقیق در مورد آنها بپردازد (سکاران، ۱۳۸۸ : ۲۹۴).
جامعه آماری مورد نظر این تحقیق ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ نگاه این تحقیق به صنعت آسانسوردر درجه اول شهرهای فعال در صنعت ساخت و ساز بودند و در نگاه محدود تر شهر هایی که ساخت و ساز ساختمانهای لوکس در آنها رونق دارد و در درجه آخر افرادی که در این ساخت و ساز ها تصمیم گیرنده در مورد خرید آسانسور و برند آن هستند لذا در این خصوص ابتدا کلان شهر ها مد نظر قرار گرفتند و ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺗﻬﺮان، ﻣﺸﻬﺪ، اﺻﻔﻬﺎن، ﺗﺒﺮﯾﺰ، ﺷﯿﺮاز، ﮐﺮج، ﻗـﻢ و اﻫـﻮاز را ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﮐﻼن شهرﻫﺎی اﯾﺮان انتخاب شدند. اما طی بررسی بیشتر و با توجه به پروانه های ساختمانی صادر شده توسط شهرداریهای این کلانشهر ها مشخص شد ازﻣﺠﻤﻮع ۸ کلان شهر ذکر ﺷﺪه، بیش از همه۲ شهر رشد ساخت و ساز بالایی دارند که شامل تهران و مشهد میباشند و در درجات بعدی اصفهان و شیراز هستند وبا توجه به اطلاعات بازاریابی شرکتهای وارد کننده آسانسورهای برند دو شهر دیگر نیز که جز کلانشهر ها نیستند بازار مستعدی برای آسانسورهای وارداتی برند می باشند و این دو شهر کیش و قشم میباشند و با تحقیقات بیشتر مشخص شد که در اصفهان بیشتر ساختمانهای دولتی یا ساختمانهای مرکزی بانکها مصرف کننده آسانسور های وارداتی هستند که تصمیم گیری در مورد خریدهای این ساختمانها اکثرا از دفاتر ساختمان این اداره جات یا بانکها در تهران صورت می گیرد لذا اصفهان از جامعه آماری ما حذف شد و نکته جالب راجع به شیراز نیز این بود که اکثر سازندگان مجتمعهای تجاری و ساختمانهای مصرف کننده آسانسور و پله برقی در این شهر همان سازندگان قشم و کیش بودند لذا با توجه به این مساله شیراز نیز از جامعه آماری ما حذف شد و در نهایت ۴ شهر به ترتیب تهران، مشهد، کیش و قشم مد نظر قرار گرفتند و با شناسایی کارفرمایان، مهندسین،مشاورین و سایر افراد تصمیم گیرنده در انتخاب برند آسانسور پروژه های ساختمانی این شهرها جامعه آماری مورد نظر شکل گرفت.
۳-۴) روش نمونه گیری و حجم نمونه
گروه نمونه زیر مجموعه ای از جامعه آماری است که با مطالعه آن محقق قادر است نتیجه را به کل جامعه آماری تعمیم دهد (سکاران، ۱۳۸۸: ۲۹۵).
ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﺷﻬﺮﻫﺎی ﻣﺸﻬﺪ، کیش و قشم ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از روش ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮی ﺗﺼﺎدﻓﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ . ﺣﺪاﻗﻞ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﺷﻬﺮﻫﺎی ذﮐﺮ ﺷﺪه ﺗﻬﺮان، ﻣﺸﻬﺪ، کیش و قشم در ﻗﻠﻤﺮو ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ (جامعه آﻣﺎری ) ﻣﺠﻤﻮﻋﺎ ۲۳۰ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ ﻧﻤﻮﻧـﻪ آﻣـﺎری از ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺧﻮاﻫﺪ شد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﺎوت ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺷﻬﺮﻫﺎی اﻧﺘﺨـﺎب ﺷـﺪه، ﻣﺠﻤـﻮع ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺟﻤﻌﯿﺖ، ﺑﯿﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﻓﻮق ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ. که از ﻣﺠﻤﻮع ۲۳۰ نفر ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺮ ﺷﻬﺮ، ﺗﻌﺪاد۱۳۰ ﻧﻔﺮ در ﺗﻬﺮان، ۵۷ ﻧﻔﺮ در ﻣﺸﻬﺪ، ۲۸ ﻧﻔﺮ در کیش و ۱۵ ﻧﻔـﺮ در قشم ا نتخاب ﺷﺪﻧﺪو در نهایت از ۲۳۰ پرسشنامه توزیع شده ۲۱۳ پرسشنامه قابل استفاده واقع شد .
۳-۵) ابزار و روش های جمع آوری اطلاعات و داده ها
مهم ترین روش های گردآوری اطلاعات در این تحقیق بدین شرح است:
۱- مطالعه کتابخانهای: روش کتابخانهای در تمامی تحقیقات علمی مورد استفاده قرار می گیرد، ولی در بعضی از آنها در از بخشی از فرایند تحقیق از این روش استفاده می شود و در بعضی از آنها موضوع تحقیق از حیث روش ، ماهیتاً کتابخانه ای است (حافظ نیا،۱۳۸۷: ۱۶۴). در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق، از منابع کتابخانه ای، مقالات، کتاب های مورد نیاز و نیز از شبکه جهانی اطلاعات (اینترنت) استفاده شده است.
۲- تحقیقات میدانی : در روش میدانی محقق جهت گردآوری اطلاعات ناگزیر است به محیط بیرون برود وبا انسانها ، سازمانها و مؤسسات ارتباط برقرار کند. او باید ابزار سنجش یا ظروف اطلاعاتی خود را به بیرون ببرد و با پرسشگری ، مصاحبه و مشاهده وتصویر برداری آنها را تکمیل نماید و سپس برای استخراج، طبقه بندی، تجزیه وتحلیل به محل کار خود بر گردد(حافظ نیا، ۱۳۸۷ : ۱۷۹).
ابزار مورد استفاده برای جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه می باشد که به ترتیب از تحقیقات رنجبران و همکاران(۱۳۹۲)،یو و همکاران(۲۰۰۰) جهت پاسخگویی به فرضیات تحقیق الهام گرفته شده اند. پرسشنامه ها ی نهایی این تحقیق شامل دو دسته سؤالات کلی می باشند:
- سؤالات عمومی : در سؤالات عمومی سعی شده است که اطلاعات کلی و جمعیت شناختی در رابطه با پاسخ دهندگان جمع آوری گردد.
- سؤالات تخصصی: این بخش از پرسشنامه ها شامل ۶ سؤال مربوط به کشور سازنده نام تجاری،۷سؤال مربوط به قدرت نام تجاری،۴ سؤال مربوط به آگاهی از نام تجاری و ۱۸ سؤال مربوط به ارزش ویژه برند می باشد و به صورت بسته – پاسخ [۳] با حالت مقیاس پنج درجه ای طیف لیکرت است. این طیف از پنج قسمت مساوی تشکیل شده است و محقق متناسب با موضوع تحقیق تعدادی گویه در اختیار پاسخگو قرار می دهد تا نظر خود را درباره آن مشخص نماید. جدول ۳-۱ شکل امتیاز دهی به پرسشنامه ها و جدول۳-۲ ساختار کلی پرسشنامه های نهایی را نشان می دهد.
جدول ۳-۱) شکل امتیاز دهی به پرسشنامه ها
شکل کلی | کاملاً موافق | موافق | بی نظر | مخالف | کاملاً مخالف |
امتیاز دهی | ۵ | ۴ | ۳ | ۲ | ۱ |
جدول ۳-۲) ساختارکلی پرسشنامه های تحقیق
متغیر | ابعاد | شماره سؤالات |
کشور سازنده نام تجاری | - | ۶-۱ |
شما نمیتوانید موارد درون زبالهدان را ویرایش کنید. مورد را به بیرون از زبالهدان منتقل و سپس آن را ویرایش کنید.
در این غزل به ظاهر ساده و روان، مسیر معنایی پیچیده ای نهفته ایه که در بافت معنایی غزل به آن پرداخته شده است، سعدی از بسیاری کلمات عربی و اصطلاحات ادبی و آرایه های معنوی و لفظی استفاده کرده است و وزن موزون غزل را به فعل منفی (نیست)در ردیف غزل ختم نموده است.
۴-۱-۳۸٫
جان ندارد هرکه جانانیش نیست تنگ عیش است آن که بستانیش نیست
هر که را صورت نبندد سّر عشق صورتی دارد ولی جانیش نیست
گر دلی داری به دلبندی بده ضایع آن کشور که سلطانیش نیست
کامران آن دل که محبوبیش هست نیک بخت آن سر که سامانیش نیست
چشم نابینا زمین و آسمان زان نمی بیند که انسانیش نیست
عارفان درویش صاحب درد را پادشاه خوانند گر نانیش نیست
ماجرای عقل پرسیدم ز عشق گفت معزول است و فرمانیش نیست
درد عشق از تندرستی خوش تر است گر چه بیش از صبر درمانیش نیست
هر که را با ماهرویی سر خوش است دولتی دارد که پایانیش نیست
خانه زندان است و تنهایی ضلال هر که چون سعدی گلستانیش نیست
درون مایه اصلی غزل :
در این غزل روی سخن پند آمیز سعدی با افرادی است که عاشق نیستند، سعدی با نگاهی عمیق به عشق می نگرد، به بیان دیگر دیدۀ بصیرت سعدی به وادی عشق بسیار دقیق و هنری و حکمت آمیز و آمیخته به زبان پند و تمثیل است، انگار نگاه سعدی به هر چیزی در عالم می افتد، اثر عشق تجّلی می یابد و باعث سروده های زیبا و بدیع سخن پارسی در وادی مقدس عشق، می گردد. در این غزل سعدی احوالات مختلف فرد عامی یا همان کسی که عاشق نشده را به گونه های متفاوت بیان می کند همینطور عکس آن را هم در یکی دو بیت آورده یعنی شرح کسی که به عشق عنایت داشته است. امری روشن است که سرودههای سعدی بر اساس نوع آن به سبکی دورۀ ادبی سعدی یعنی سبک عراقی است و طبیعتاً خصوصیات سبکی این دوره را به خود اختصاص می دهد و از خامۀ پُرهنر سعدی بر صفحۀ ادب عرض اندام می نماید.
بافت معنایی و آرایه های ادبی :
بیت اول :
هر کسی که دلبر ندارد، زنده نیست ؛ و دلتنگ است کسی که باغی ندارد (تا در زیر سایه درختان آن بیاساید) بوستان: در اینجا استعاره از چهرۀ دلگشای یار است. جان: تن، جسم / جانان: معشوق / تنگ عیش: استعاره از دلتنگ و غمگین /
بیت دوم :
(کسی که بویی از عشق نبرده باشد)و عشق از اندیشه اش هم گذر نکند، جسمی ظاهری دارد ولی بی جان و مرده است. صورت بستن : به تصوّر آمدن، از اندیشه گذشتن / سرّ عشق : اضافه اقترانی / صورت : جسم، کالبد / جانیش نیست : زنده نیست /
بیت سوم :
اگر دلی داری، آن را به معشوقی بسپار (عاشق بشو)، کشوری که پادشاه و فرمانروا نداشته باشد، فنا و نابود است. دلی و دلبندی : مراعات نظیر / ضایع : نابود، فنا / کشور : سرزمین، کنایه از دل / سلطانیش نیست : پادشاهی ندارد، کنایه از معشوقی ندارد /
بیت چهارم :
خوشبخت و سعادتمند دلی است که معشوقی دارد (عاشق شده باشد)و سری «جسمی و جانی» بخت خوب و سعادتمند دارد که آرام و قرار و سامان نداشته باشد (عشق، آرام و قرار از آن ربوده باشد). کامران و نیک بخت و سامان : مراعات نظیر و آرایه تناسب دارند. / دل و سر : مراعات نظیر /
بیت پنجم :
چشم انسان کور به این دلیل آسمانها و زمین را نمی بیند که مردمک چشم ندارد، مفهوم بیت چنین است : انسانی که عاشق نیست نمی تواند دنیا را مشاهده کند زیرا چشم او معشوق را ندارد، (معشوق، مردمک چشم یا نور دیده است). یا (نور دیدۀ عاشق، همان معشوق است که اگر دیدگان عاشق نور نداشته باشد دیگر دنیا را نمی تواند ببیند). چشم نابینا : اضافه توصیفی یا ترکیب وصفی، کنایه از کسی که معشوق ندارد / زمین و آسمان : مراعات نظیر / انسان : مراد «انسان العین» یا مَردمِ چشم یا مردمک چشم است، کنایه از معشوق /
بیت ششم :
عارفان، درویش مبتلا به درد طلب را حتی اگر نانی نداشته باشد، پادشاه می خوانند . عارف در لغت به معنای «دانا و شناسَنده» است و در تصوّف به کسی اطلاق می شود که خدا او را به مرتبۀ شهود ذات و اسماء صفات خود رسانده باشد و این مقام از طریق حال و مکاشفه بر او ظاهر شده باشد، نه به مجرّد علم و معرفت نظری. / درویش : فقیر، تهیدست، نیازمند، در تصوّف به کسی گفته می شود که به حقّ نیازمند است و از خلق بی نیاز / صاحب دارد : اهل درد، دردمند، مراد از درد در اینجا درد طلب است. صاحب درد، کنایه از عاشق /
بیت هفتم :
سر گذشت عقل را از عشق پرسیدم، (عشق)گفت، (عقل)عزل شده و بر کنار شده است و کسی فرماناو را نمی برد، مفهوم بیت : با اینکه عقل فرمانروای وجود آدمی است، اگر دل عاشق شد، عقل دیگر کاربردیندارد و انسان فرمان عقل را نمی برد و از او پیروی نمی کند. ماجرای عقل : ترکیب اضافه توصیفی / عقل و عشق: تضاد، مراعات نظیر / معزول : عزل شده /
بیت هشتم :
بیماری عشق از سلامتی بهتر است، هر چند به غیر از صبر و شکیبایی کردن درمان دیگری ندارد . درد عشق : ترکیب اضافه اقترانی / درد تندرستی : تضاد و مراعات نظیر /تندرستی و درمان : مترادف و مراعات نظیر / درد و درمان : تضاد و مراعات نظیر / خوش تر : صفت تفضیلی / بیش : زیاد، قید مقدار است. / صبر: شکیبایی، تحمّل ـ مادّه ای بسیار تلخ و مُهَوّع که از گیاهی به همین نام به دست می آید و مصرف دارویی دارد. صبر : ایهام دارد. /
بیت نهم :
هرکسی که با معشوق زیبا رویی شاد است، اقبال و سعادتی نصیبش است که تمامی ندارد. ماهرو : چهرۀ زیبا به زیبایی ماه، کنایه از معشوق / سرخوش : شاد بودن /
بیت دهم :
خانه مانند زندان است و خلوت مانند گمراهی، است، برای کسی مانند سعدی که معشوق زیبا رویی ندارد (که قامتش مثل سرو و چهره اش مثال گل باشد). تنهایی : در اینجا به معنای «خلوت» است، گوشه نشینی به منظور عبادت و ریاضت و تهذیب نفس / ضلال : گمراهی / چون : مانند، مثل / گلستان : استعاره از معشوق زیبا روی است. / خانه در تنگی به زندان تشبیه شده : تشبیه صریح / خانه : کنایه از دل عاشق / زندان : کنایه از دلتنگی و غمگینی دل است. / تنهایی : کنایه از نداشتن معشوق است / تنهایی چون ضلال : کنایه از اینکه عاشق بدون معشوق، در گمراهی و سرگردانی به سر می برد، (باید معشوق باشد تا عاشق راه هدایت را پیدا کند).
وزن غزل :
این غزل بر وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن و در بحر رمل مسدس محذوف سروده شده است .
قافیه :
کلمات قافیه در این غزل عبارتند از : (جانانیش، بستانیش، جانیش، سلطانیش، سامانیش، انسانیش، نانیش، فرمانیش، درمانیش، پایانیش، گلستانیش)
ویژگی سبکی غزل :
سعدی در هر بیت جملات مجزا و گاه پی در پی معنایی هم استفاده کرده است یعنی گاه دو مصرع یک بیت جملۀ واحدی را با هم کامل می کنند و گاه مصرع اول جمله ایست که در مصرع دوم مثال برای آن آورده شده و گاه مصرع اول جمله ایست که مصرع دوم آن را توجیح و تفسیر کرده است، کلمات عربی در این غزل دیده می شوند و این غزل طولانی پند آمیز هم از خصوصیات دورۀ سبکی عراقی بهره کافی برده است و دارای اصطلاحات ادبی خاص خودش و همچنین آرایه های ادبی بیرونی و درونی است .
۴-۱-۳۹٫
هر چه خواهی کن که مارا با تو روی جنگ نیست
پنجه بر زور آوران انداختن فرهنگ نیست
شاهد ما را نه هر چشمی چنان بیند که هست
صنع را آیینه یی باید که بر وی زنگ نیست
با زمانی دیگر انداز ای که پندم می دهی
کین زمانم گوش بر چنگ است و دل در چنگ نیست
گر تو را کامی برآید دیر زود از وصل یار
بعد از آن نامت به رسوایی بر آید ننگ نیست
سُست پیمانا چرا کردی خلاف عقل و راًی
صلح با دشمن اگر با دوستانت جنگ نیست
گر تو را آهنگ وصل ما نباشد گو مباش