“
سوالات کوتاه پاسخ
در سوالات کوتاه پاسخ، سوال به صورت جمله پرسشی نوشته می شود و دانش آموز همانند سوالات تشریحی، پاسخ را تولید می کند. منتهی برخلاف طول پاسخ سوالات تشریحی، پاسخ تولید شده در حد یک عبارت یا جمله مختصر است. تصحیح این سوالات از دقت و عینیت بیشتری برخوردار است به طوری که برخی صاحبنظران این سوالات را زیر مجموعه سوالات عینی قرار می دهند و برخی آنها را حد وسط سوالات تشریحی و عینی میدانند. از جمله مزایای این سوالات میتوان؛ سهولت تهیه، کاهش تقلب و عدم وجود حدس را نام برد. از معایب این سوالات میتوان به؛ عدم سنجش هدفهای سطوح بالاتر یادگیری، تشویق یادگیرندگان به حفظ کردن اطلاعات جزیی و کماهمیت اشاره کرد. همچنین ممکن است یادگیرندگان پاسخهای متنوعی را به یک سوال بدهند که این کار تصحیح را دشوار می کند و بیانگر آن است که عینیت این سوالات به اندازه سوالات عینی نیست.
سوالات کامل کردنی
سوال به صورت یک جمله خبری نوشته می شود که یک جای خالی دارد. دانش آموز باید ضمن یادآوری پاسخ مناسب با پرکردن جای خالی جمله را کامل کند. طول پاسخ این سوالات نسبت به سوالات کوتاه پاسخ، کوتاهتر و در حد چند کلمه است. در بعضی طبقه بندیها این نوع سوالات در زیرگروه سوالات کوتاه پاسخ قرار می گیرند. سوالات کامل کردنی، مزایا و معایب سوالات کوتاه پاسخ را دارا هستند با این تفاوت که تهیه سوالات کوتاه پاسخ از سهولت بیشتر و همچنین از ابهام کمتری نسبت به سوالات کامل کردنی برخوردارند. آنچه در تهیه این نوع سوالات باید به آن توجه کرد این است که تنها کلمهها وعبارتهای مهم حذف شوند و تا حد امکان یک جای خالی در نظر گرفته شود که بهتر است در پایان جمله قرار گیرد. همچنین اندازه جای خالی در تمام سوالات یک امتحان به یک اندازه باشد.
انواع امتحانات قابل اجرا در سطح وزارت آموزش و پرورش
طبق طرح ساماندهی آزمونها (۱۳۹۰) امتحانات قابل اجرا در سطح وزارت آموزش و پرورش به قرار زیر میباشد؛
امتحانات نوع اول :
الف) امتحاناتنهایی و هماهنگ کشوری: امتحاناتی هستند که مستقیماً توسط مرکز سنجش آموزش و پرورش با همکاری ادارات کل آموزش و پرورش استان ها برگزار میشوند و عبارتند از ؛
-
- امتحاناتنهایی رشته های نظری سال سوم متوسطه
-
- امتحاناتنهایی رشته های فنی و حرفهای سال سوم متوسطه
-
- امتحاناتنهایی دوره پیشدانشگاهی
- امتحانات هماهنگ کشوری پایه های اول و دوم متوسطه
ب) امتحانات هماهنگ استانی پایه های اول و دوم متوسطه
ج) امتحانات پایه های اول ابتدایی تا دوره پیشدانشگاهی خارج از کشور
امتحانات نوع دوم:
الف) امتحانات پیشرفتتحصیلی: این نوع امتحانات به منظور کیفیت بخشی به فرایند یاددهی و یادگیری طراحی میگردند و در قالب ارزشیابیهای آغازین، مستمر، کنکورهای آزمایشی و نظایر آن اجرا میشوند.
ب) امتحانات ورودی مدارس خاص (سمپاد، نمونه دولتی و …)
ج) مسابقات علمی، المپیادها و … : به منظور شناسایی و معرفی استعدادهای برتر در زمینه های مختلف که از سوی معاونتها و سایر حوزه های ستادی وزارت آموزش و پرورش برنامه ریزی میشوند.
امتحانات نوع سوم : این گروه از امتحانات توسط سایر دستگاهها و مؤسسات دولتی و یا خصوصی با
هماهنگی و مشارکت آموزش و پرورش برگزار میشوند، نظیر :
الف) امتحانات استخدامی، آزمون های ورودی مؤسسات آموزش عالی و …
ب) امتحاناتی که در راستای کمک به تحقق اهداف و برنامه های حوزه های مختلف ستاد و توسط مؤسسات علمی – آموزشی خصوصی برگزار میشوند.
شیوه طراحی سوالات امتحانات نهایی
مبنای طراحی سوالات امتحانات نهایی، محتوای کتابهای درسی است و این سوالات در حد توان متوسط کشوری طراحی میشوند تا مناطق برخوردار و غیر برخوردار به طور مساوی از سطح دشواری و آسانی سوالات برخوردار باشند. در طراحی سوالات امتحان نهایی دو ملاک اساسی در نظر گرفته می شود؛
الف) نحوه طراحی
-
- مصاحبه تخصصی با طراحان سوالات
-
- طراحی جدول مشخصات امتحانی توسط کارشناسان و گروه طراحان
-
- طراحی سوالات هر درس توسط گروه طراحان ( متشکل از دبیران متخصص و مجرب که در همان سال تحصیلی تدریس داشته باشند)
-
- استفاده از سوالات بانک سوال توسط طراحان
-
- بازبینی سوالات طراحی شده توسط دبیر متخصص
- بازبینی و تولید نهایی سوالات توسط گروه طراحان
ب) ملاکها
– آموزش طراحان
– رعایت دستور العملها و مصوبات مرکز سنجش و وزارت آموزش و پرورش
– طراحی سوالات بر مبنای اهداف کتابهای درسی (آخرین چاپ)
– طراحی سوالات بر اساس آموزشهای داده شده
– استفاده از دبیران مجرب، متخصص، متعهد و آشنا به اصول طراحی سوال از شهرها و مناطق مختلف (عرفی، ۱۳۹۲).
چگونگی تصحیح امتحانات نهایی
بعد از برگزاری هر امتحان، پاسخنامهها با رعایت تشریفات امنیتی و قانونی در محلی به نام حوزه
تصحیح جمع آوری میشوند. پس از مشخص شدن شماره رمز توسط رئیس حوزه تصحیح و قبل از جدا نمودن سربرگ اوراق امتحانی، منشی حوزه تصحیح شماره رمز را با رنگ قرمز بر روی کلیه ی سربرگها و ته برگها در محل مخصوص درج می کند. کلیه سربرگهای جدا شده بدون اینکه ردیف شماره رمز آن ها به هم بخورد به صورت محرمانه در پاکتهای مخصوصی نگهداری میشوند. سپس از دبیران متعهد و مجرب رسمی شاغل وزارت آموزش و پرورش که به عنوان مدرس آن درس انجام وظیفه مینمایند به عنوان مصحح برای تصحیح دعوت می شود.
“