داروهایی که در درمان اسکیزوفرنی به کار می روند خواص دارویی بسیار متنوعی دارند، اما وجه مشترک همه آنها آنتاگونیسم^[30] بودن برای گیرنده های دوپامینی پس سیناپسی در مغز است. این داروها را می توان به دو گروه عمده تقسیم کرد: 1- داروهای ضد روان پریشی متعارف قدیمی که داروهای ضد روان پریشی نسل اول یا آنتاگونیسم های گیرنده دوپامین نیز نامیده می شوند و 2- داروهای جدیدتر که داروهای ضد روان پریشی نسل دوم یا آنتاگونیسم های سروتونین - دوپامین نامیده می شوند (کاپلان، 1378).

متاسفانه داروهای ضدروانی دارای عوارض جانبی ناخوشایند از جمله افزایش وزن، خشکی دهان و یبوست می باشند. بر طبق مطالعات انجام شده مصرف طولانی مدت این داروها همراه با افزایش تولید رادیکال های آزاد می باشد (1376، هاریسون ،McGorry and Yung, 2003).
1-2- ژن ترمیمی XRCC4
آسیب به مولکولDNA به طرق مختلف می تواند به وجود آید. آسیب به DNA می تواند به صورت شکست های خود به خودی در پیوندهای شیمیایی این مولکول یا به وسیله عوامل محیطی از قبیل پرتوهای فرابنفش و پرتوهای یونی و یا به وسیله واکنش با ترکیبات شیمیایی ژئوتوکسیک که به طور طبیعی در متابولیسم سلولی تولید شده و یا در محیط وجود دارند به وجود آید.
جلوگیری از وقوع اشتباه در توالیDNA در سلول های مختلف برای حیات ضروری می باشد. در نتیجه سلول برای تعمیر DNA آسیب دیده و تصحیح اشتباه در توالی، چندین مکانیسم ترمیمی را در خود به وجود آورده است. در واقع مکانیسم های ترمیمی DNA باعث حفظ آن در برابر آسیب های درون زاد^[31] و برون زاد^[32] می شوند Kiyohara et al., 2006), Lindahl,1995,(Wood et al., 2005.
به طور قابل توجهی نقص در مکانیسم های ترمیم DNA با به وجود آمدن سرطان رابطه خیلی نزدیکی دارند. وقتی که مکانیسم های ترمیمی، جهش را از بین نبرد این جهش ها در سلول جمع می شوند. اگر این جهش ها ژن هایی که در تنظیم تقسیم سلولی شرکت می کنند را تحت تاثیر قرار دهند منجر به تولید تومور و در پی آن سرطان می شوند (1378، رابینز، Lewin, 1999).
اشعه های یونیزان (مثل تابش ایکس و گاما) و برخی داروهای ضد سرطان باعث ایجاد شکست های دو رشته ای در مولکول DNA می شوند. این شکست ها باعث آسیب های جدی در مولکول DNA می شوند زیرا اتصال مجدد قطعه جدا شده به بقیه DNA اگر اشتباه صورت بگیرد می تواند منجر به از بین رفتن ترتیب صحیح کروموزومی و عمل کرد ژن ها شود. به عنوان مثال، اتصال اشتباه می تواند باعث ایجاد یک ژن هیبرید شود و یا پروموتر یک ژن نزدیک ناحیه کد کننده ژن دیگر قرار گیرد و در نتیجه سطح بیان آن ژن را تغییر دهد.
دو مکانیسم برای ترمیم شکست های دو رشته ای وجود دارد. در واقع مکانیسم غالب برای ترمیم چنین شکست هایی در جانداران پر سلولی اتصال انتهای غیر همولوگ (NHEJ)^[33] می باشد. مکانیسم دوم برای ترمیم چنین شکست هایی، نوترکیبی همولوگ می باشد^[34].
انواعی از ژن های ترمیمی در ژنوم انسان وجود دارند از جمله ژن ^[35]XRCC4 که دارای نقش مهمی در مسیر ترمیمی NHEJ است (Chiu et al., 2008b). ژن XRCC4 روی کروموزوم 5q14.2 قرار دارد. پروتئین کد شونده توسط این ژن دارای 336 اسید آمینه است که در واقع درون 8 اگزون قرار دارد (Wang et al., 2010).
XRCC4 دارای یک دمین هلیکالی بلند است که مسئول برهم کنش با DNA لیگاز4
می باشد به علاوه این پروتئین به عنوان یک کمند انعطاف پذیر بین KU70وKU80 عمل
می کند. XRCC4به وسیله تشکیل کمپلکس با DNA لیگاز4 و پروتئین کیناز وابسته به DNA در ترمیم شکست های دورشته ای DNA به وسیله مسیر ترمیمیNHEJ دخاالت
می کند .(Chang et al., 2009)
با توجه به مطالعاتی که بر روی مدل های حیوانی انجام شد، موش هایی که در آن ها ژن XRCC4 غیر فعال بود فاقد عمل کردی نرمال در تمایز لنفوسیت ها و نرون ها بودند که در نتیجه منجر به کشندگی جنینی می شد (Chang et al., 2008). چند شکلی نوکلئوتیدی^[36] (SNP) حاصل یک جایگزینی بازی است. SNPدر ناحیه کدکننده پروتئین باعث دو نوع موتاسیون از نوع missense (synonymous) و nonsense (nonsynonymous) می شود به علاوه SNP در منطقه پروموتر باعث افزایش یا کاهش بیان ژن می شود در حالی که SNP در منطقه اینترون ژن باعث نقص در پردازش یا تغییر در سرعت رونویسی می شود .(Hsieh et al., 2008) انواعی ازSNP در ژن XRCC4 شناسایی شده است یکی از آن ها حذف و اضافه موجود در اینترون 3 این ژن می باشد.
3-1- ژن آنژیوتنسین
سیستم رنین- آنژیوتنسین دارای دو نقش مهم در تنظیم فشار خون و کارکرد کلیه ها می باشد
.(Akman et al., 2009) جایگاه اصلی این سیستم در دیواره رگ ها می باشد و دارای دو نقش مهم در کنترل انقباض رگ ها و هم چنین کنترل فرایند التهاب از طریق کاهش تولید سیتوکین ها^[37] می باشد.(Karakus et al., 2013) ACE یک آنزیم کلیدی در سیستم
رنین- آنژیوتنسین می باشد. این آنزیم یک دی پپتیدیل کربوکسی پپتیداز است که با برداشتن یک دی پپتید از C ترمینال، آنژیوتنسین I غیرفعال آن را به آنژیوتنسینII فعال به فرم اکتاپپتید تبدیل می کند. علاوه بر این ACE برادی کینین های ملتهب کننده عروق را از طریق سیستم kallikrein-kininogen کاهش می دهد. به علاوه مطالعات حیوانی نشان داد که ACE تبدیل دوپامین در مغز میانی را تنظیم می کند (Raza et al., 2013).
ACE یک آنزیم خارج سلولی است که برروی غشاء پلاسمایی^[38] انواع مختلفی از سلول ها از جمله سلول های آندوتلیال دیواره رگ ها، سلول های لوله های پروکسیمال رنال و هم چنین در سلول های اپیتلیال موجود درمغز و مایع های بیولوژیکی از جمله پلاسما و مایع
مغزی-نخاعی موجود می باشد .ژن کد کننده ACE روی بازوی بزرگ کروموزوم 17 (17q 23) قرار دارد. این ژن 21 کیلو باز طول دارد و شامل 26 اگزون و 25 اینترون می باشد (Subbiah et al., 2011).
چندین مطالعه نشان داد که پلی مورفیسم های ژن ACE بر روی قابلیت ابتلاءپذیری فرد به تعدادی از بیماری ها از جمله فشار خون^[39]، بیماری های قلبی^[40] و دیابت تیپ دو اثر دارند.(Yang et al., 2013) ژن ACE دارای انواعی از پلی مورفیسم ها می باشد از جمله پلی مورفیسم حذف و اضافه توالی تکراری 287 ALU که در انتهای´3 اینترون 16 واقع می باشد. در واقع این پلی مورفیسم به طور قوی با میزانACE موجود در سلول و پلاسما مرتبط است و نشان داده شده که این پلی مورفیسم ممکن است بیان ژن ACE را تنظیم کند
(Markus et al., 1995).
4-1-هدف
با توجه به این که XRCC4 یکی از ژن های مهم در مسیر ترمیم DNAدو رشته ای آسیب دیده است تا به حال مطالعات زیادی ارتباط بین چند شکلی های این ژن و بیماری های مختلف از جمله سرطان را برسی کرده اند. هم چنین با توجه به نقش ژن آنژیوتنسین در تنظیم تبدیل دوپامین در مغز میانی مطالعات زیادی به بررسی ارتباط این ژن با بیماری اسکیزوفرنیا پرداخته اند. هم چنین با توجه به گزارشات رسیده در زمینه تاثیر منفی بیماری های روانی بر کیفیت زندگی افراد مبتلا، قصد داریم مطالعه ای با هدف برسی ارتباط بین چند شکلی I/Dواقع در اینترون 3 ژنXRCC4 و اینترون 16 ژن آنژیوتنسین و خطر ابتلاء به اسکیزوفرنیا انجام دهیم.
فصل دوم
مروری بر تحقیقات گذشته
1-2- مطالعات زیست شناختی اسکیزوفرنیا
اسکیزوفرنی یک بیماری چند عاملی محسوب می شودکه هر دو عامل ژنتیک و محیط در بروز آن نقش دارند. چندین مطالعه ژنوم اسکن^[41] ارتباط بین نواحی مختلف کروموزومی و بیماری اسکیزوفرنی را نشان می دهند. مطالعات linkage disequilibrium بر روی این نواحی چندین ژن را با این بیماری مرتبط می دانند (Zakharyan et al., 2011). مطالعات زیادی ارتباط بین نواحی مختلف کروموزومی و بیماری اسکیزوفرنی را مورد برسی قرار داده اند.
2-2- مطالعات انجام شده در رابطه با XRCC4
مولکول DNA، مخزن اطلاعات وراثتی و دستورالعملی برای عملکرد صحیح ارگانیسم می باشد و در واقع آسیب به این مولکول تهدید جدی برای پایداری ژنتیکی است. در ژنوم انسان تعدادی از ژن ها از جمله XRCC4درگیر در مسیرهای ترمیم DNA می باشند. در واقع افرادی که با ناهنجاری های وراثتی در ژن های ترمیم کننده DNA متولد می شوند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع سرطان ها قرار دارند Kiyohara et al., 2006), Lindahl,1995,(Wood et al., 2005. چندین مطالعه به برسی ارتباط بین پلی مورفیسم حذف و اضافه موجود در اینترون 3 ژن XRCC4 و انواعی از سرطان ها پرداخته اند. بر اساس پژوهشی که در سال 2008 در تایوان انجام شد بین پلی مورفیسم (G 1394 T) ژن XRCC4 و سرطان سینه ارتباط معناداری وجود دارد و در واقع احتمال ابتلا به این سرطان در افراد با ژنوتیپ T/Tو 2.33 G/T برابر بیشتر از افراد با ژنوتیپG/G است. (Chiu et al., 2008b). چندین مطالعه به طور جداگانه در سالهای 2008 و 2009 در تایوان به بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم حذف و اضافه در اینترون سه ژن XRCC4 و سرطان های پروستات، معده و مثانه پرداخته اند و ارتباط معنادار مشاهده نشد Chang et al., 2008), Hsieh et al., 2008, (Chang et al., 2009.
در سال 2007 در تایوان پژوهشی به منظور بررسی ارتباط بین پلی مورفیسم حذف و اضافه در اینترون سه ژن XRCC4 و سرطان دهان انجام شد و بر اساس این پژوهش احتمال ابتلا به این سرطان در افراد با ژنوتیپ I/D57/1 برابر بیشتر از افراد با ژنوتیپ I/I است
(Tseng et al., 2008). مطالعه دیگری در تایوان به برسی ارتباط بین پلی مورفیسم حذف و اضافه در اینترون 3 ژن XRCC4 و احتمال ابتلا اطفال به لوکمیا پرداخت و بر اساس این پژوهش آلل D عامل خطری برای این بیماری محسوب می شود (Wu et al., 2010). بر اساس مطالعه ای که در شمال هند به برسی ارتباط بین پلی مورفیسم حذف و اضافه ژنXRCC4 و سرطان پروستات پرداخت ژنوتیپ D/D احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می دهد (Mandal et al., 2011).
2-3 مطالعات انجام شده در مورد ژن آنژیوتنسین
مطالعات زیادی به برسی ارتباط بین پلی مورفیسم حذف و اضافه موجود در اینترون 16 ژن آنژیوتنسین و انواعی از بیماری های روانی از جمله اسکیزوفرنیا پرداخته اند. براساس مطالعاتی که جداگانه در دو کشور ترکیه و هند انجام شد ارتباط معناداری بین پلی مورفیسم حذف و اضافه ژن آنژیوتنسین و بیماری اسکیزوفرنیا وجود دارد. نتایج حاصل از این مطالعات شیوع پایینی از آلل I را در بیماران اسکیزوفرنیا نشان داد و بر این اساس آلل I می تواند عاملی محافظت کننده بر علیه اسکیزوفرنیا باشد. هم چنین بر اساس این مطالعات یک وابستگی مثبت بین ژنوتیپ D/D و میزان ACE موجود در سرم وجود دارد و سطح این آنزیم به طور معناداری در افراد اسکیزوفرن با ژنوتیپ D/D در مقایسه با ژنوتیپ I/D وI/I بیشتر است Kucukali et al., 2010)).
بر خلاف دو مطالعه بالا بر اساس مطالعه ای که در کشور اسپانیا انجام شد آلل D به عنوان یک عامل محافظت کننده در برابر اسکیزوفرنیا می باشد و بر اساس همین مطالعه آلل D خطر ابتلا به اسکیزوفرنیا را تا 50 درصد کاهش می دهد (Crescenti et al., 2009). بر اساس مطالعاتی که در کشورهای ترکیه، فلسطین اشغالی و تایوان انجام شد هیچ ارتباط معناداری بین پلی مورفیسم حذف و اضافه ژن آنژیوتنسین و بیماری اسکیزوفرنیا وجود ندارد
Baskan et al., 2010), Segman et al., 2002, .(Ouyang et al., 2001
بر اساس مطالعه انجام شده در کشور کره جنوبی ارتباط معناداری بین ژن آنژیوتنسین و بیماری اسکیزوفرنی وجود ندارد اما بر اساس همین مطالعه بین تعداد آلل D در افراد اسکیزوفرنی و افزایش شدت نشانه های اسکیزوفرنی ارتباط معناداری وجود دارد.
(Nadalin et al., 2012).
بر اساس مطالعه ای در ژاپن ارتباط معناداری بین پلی مورفیسم حذف و اضافه، ژن آنژیوتنسین و Polydipsia/Water intoxication در بیماران اسکیزوفرنیا وجود دارد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که آلل D ممکن است یک فاکتور خطر برای Polydipsia/Water intoxication در بیماران اسکیزوفرنی باشد(Shinkai et al., 2003).
2-4- فرضیات
در این پژوهش ها فرض بر این است که:
1- ژنوتیپ D/D متعلق به چند شکلی Insertion/Deletionاینترون 3 ژن XRCC4، در مقایسه با ژنوتیپ I/I این ژن احتمال ابتلا به اسکیزوفرن را افزایش می دهد.
2- ژنوتیپ D/D در مقایسه با ژنوتیپ I/I در چند شکلی Insertion/Deletion اینترون 16 ژن آنژیوتنسین، خطر ابتلا به اسکیزوفرن را افزایش می دهد.
فصل سوم
وسایل، مواد و روش ها
3-1- نمونه گیري

جدول (۴۷ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس « ارتباط بین دختران و پسران بدون اطلاع خانواده‌هایشان» ۱۷۶
جدول (۴۸ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس « دوستی‌های قبل از ازدواج بین دختر و پسر » در حجم نمونه ۱۷۷
جدول (۴۹ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس « ازدواج موقت دختران قبل از ازدواج» در حجم نمونه ۱۷۸
جدول (۵۰ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «عضویت در جامعه» در حجم نمونه ۱۷۹
جدول (۵۱ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «نگاه کردن به صورت زنان در هنگام صحبت با آنان» در حجم نمونه ۱۸۰
جدول (۵۲ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «اجتهاد زنان در امور دینی» در حجم نمونه ۱۸۱
جدول (۵۳ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در پارک» در حجم نمونه ۱۸۲
جدول (۵۴ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در سینما» در حجم نمونه ۱۸۳
جدول (۵۵ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در تئاتر» در حجم نمونه ۱۸۴
جدول (۵۶ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در شهر بازی» در حجم نمونه ۱۸۵
جدول (۵۷ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در کنار دریا» در حجم نمونه ۱۸۶
جدول (۵۸ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در کنسرت موسیقی» در حجم نمونه ۱۸۷
جدول (۵۹ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در تالار عروسی» در حجم نمونه ۱۸۸
جدول (۶۰ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در رستوران» در حجم نمونه ۱۸۹
جدول (۶۱ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «حضور در مجالس و مراکز دینی فرق و مذاهب دیگر» در حجم نمونه ۱۹۰
جدول (۶۲ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «حضور در پاساژ» در حجم نمونه ۱۹۱
جدول (۶۳ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «حضور فرزندانشان در مدارس ویژه خانواده‌های طلاب» در حجم نمونه ۱۹۲
جدول (۶۴ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «اولویت اوّل در انتخاب روزنامه» در حجم نمونه ۱۹۳
جدول (۶۵ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «یک روحانی بنا به رسالتی که دارد، باید همیشه در اجتماع…» ۱۹۴
جدول (۶۶ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «روحانی می‌تواند بنا به مقتضیات و شرایط پیش آمده…» ۱۹۵
جدول (۶۷ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «غیر معمم زندگی کردن، هیچ منافاتی با رسالت روحانیت ندارد» ۱۹۶
جدول (۶۸ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «اولویت تماشای برنامه‌های تلویزیون» در حجم نمونه ۱۹۷
جدول (۶۹ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «موافقت با ورود روحانیت به عرصۀ سیاست»در حجم نمونه ۱۹۸
جدول (۷۰ـ۴):وضعیت نوع نگرش بر اساس «به کتاب‌های غیرمذهبی، که با عقاید دینی تضاد دارند، نباید اجازۀ چاپ داد» ۱۹۹
جدول (۷۱ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس «به افراد بی‌دین، نباید اجازۀ سخنرانی در اماکن عمومی داد» ۲۰۰
جدول (۷۲ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس « افرادی که عقاید دینی را نمی‌پذیرند…» در حجم نمونه ۲۰۱
جدول (۷۳ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد این که « اسلام (شیعه)، باید تنها…» ۲۰۲
جدول (۷۴ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد این که «‌دینداری به قلب پاک است…» ۲۰۳
جدول (۷۵ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد این که « رفت و آمد با کسانی که عقاید…» ۲۰۴
جدول (۷۶ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد این که «مردم همۀ ا دیان دیگر…» ۲۰۵
جدول (۷۷ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «اولویت رسانه‌ای برای کسب اخبار» ۲۰۶

جدول (۷۸ـ۴): وضعیت نوع نگرش بر اساس نظر پاسخگویان در مورد «آیا در بین روحانیون سنتی جای…» ۲۰۷
جدول (۱ـ۵) مقایسه میانگین استاندارد استفاده و عدم استفادۀ پاسخگویان از اینترنت ۲۰۸
جدول (۲ـ۵) آزمون رگرسیون (آزمون t) تأثیر میزان استفاده از اینترنت بر نگرش فرهنگی روحانیون ۲۰۹
جدول (۳ـ۵) آزمون رگرسیون (آزمون t) تأثیر محتوای مورد استفاده بر نگرش فرهنگی روحانیون ۲۱۰
جدول (۴ـ۵) آزمون رگرسیون (آزمون F) تأثیر اینترنت بر نگرش فرهنگی روحانیون ۲۱۱
جدول (۵ـ۵) مقایسه میانگین استاندارد سن ۲۱۲
جدول (۶ـ۵) مقایسه میانگین استاندارد وضعیت تأهل ۲۱۲
جدول (۷ـ۵) مقایسه میانگین استاندارد سطح تحصیلات حوزوی ۲۱۲
جدول (۸ـ۵) مقایسه میانگین استاندارد وجود یا عدم تحصیلات دانشگاهی ۲۱۳
جدول (۹ـ۵) مقایسه میانگین استاندارد محل تولد ۲۱۳
جدول (۱۰ـ۵) آزمون برابری میانگین‌ها در خصوص تأثیر سن بر نگرش فرهنگی روحانیون ۲۱۳
جدول (۱۱ـ۵) آزمون برابری میانگین‌ها در خصوص تأثیر وضعیت تأهل بر نگرش فرهنگی روحانیون ۲۱۴
جدول (۱۲ـ۵) آزمون برابری میانگین‌ها در خصوص تأثیر سطح تحصیلات حوزوی بر بر نگرش فرهنگی روحانیون ۲۱۴
جدول (۱۳ـ۵) آزمون برابری میانگین‌ها در خصوص تأثیر تحصیلات دانشگاهی بر نگرش فرهنگی روحانیون ۲۱۴
جدول (۱۴ـ۵) آزمون برابری میانگین‌ها در خصوص تأثیر محل تولد برنگرش فرهنگی روحانیون ۲۱۵
جدول (۱۵ـ۵) مقایسه میانگین استاندارد سن ۲۱۵

زیاد

۳۵

۸/۴۳

خیلی زیاد

۱۲

۱۵

بدون جواب

-

-

جمع

۸۰

۱۰۰

ب) آمار استنباطی
برای بررسی روابط و ارتباط بین متغیرهای مورد مطالعه در این تحقیق، به ویژه بررسی رابطه بین متغیرهای وابسته تحقیق (اثربخشی دوره های آموزشی تعاون یار) و متغیرهای مستقل شامل میزان تحصیلات، رشته تحصیلی، وضعیت تأهل،… از آماره هایی نظیر ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده گردید. همچنین برای بررسی تأثیر توأم متغیرهای مستقل در تبیین و پیش بینی متغیرهای وابسته تحقیق از رگرسیون چندگانه استفاده گردید. نتایج آزمون های مربوط به قسمت تحلیلی به شرح زیر است :

۴-۱۹- آزمون فرضیات

• بین نظر سربازان در مورد اجرای متمرکز دوره های آموزشی در اثربخشی دوره های آموزشی پیش از خدمت آنها تاثیرمعناداری وجود دارد.

نتیجه رگرسیون دوگانه نشان می دهد که R=0/481 R2=231 sig=0/000 است و f= 23/48 با توجه به میزان f و سطح معناداری مکان اجرای دوره ها به شکل متمرکز می تواند در اثر بخشی دوره های آموزشی تاثیر معناداری داشته باشد بدین ترتیب متولیان و مسئولان اجرای دوره های آموزشی سرباز تعاون یار می بایست به مکان اجرای دوره ها توجه لازم را داشته باشند و حدالامکان دوره ها را به شکل متمرکز اجرا نمایند .

• بین نظر سربازان تعاون یار در مورد کیفیت مکان اجرای آموزش های ارائه شده برای آنان با اثربخشی دوره های آموزشی پیش از خدمت آنها رابطه معناداری وجود دارد.

برای آزمون این فرضیه از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده گردید نظر به اینکه میزان سطح معنی داری sig= 0/015 بوده و از a=0/05 کوچکتر است بدین لحاظ متغیر کیفیت مکان برگزاری با نظام اثر بخشی دوره های آموزشی رابطه معنی داری دارند . r=0/271 ، sig=0/015 هرچه کیفیت مکان برگزاری افزایش یابد به همان اندازه ثمر بخشی دوره های آموزشی بیشتر خواهد بود .

• بین نظر سربازان تعاون یار در مورد مناسب بودن زمان اجرای آموزش های ارائه شده برای آنان با اثربخشی دوره های آموزشی پیش از خدمت آنها رابطه معناداری وجود دارد.

برای آزمون این فرضیه از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده گردید نظر به اینکه میزان سطح معنی داری sig= 0/269 بوده و از a=0/05 بزرگتر است بدین لحاظ متغیر زمان اجرای آموزش های ارائه شده با ثمر بخشی دوره های آموزشی رابطه معنی داری ندارند . r=0/098 sig=0/269

• بین نظر سربازان تعاون یار در مورد مدت زمان اجرای آموزش های ارائه شده برای آنان با اثربخشی دوره های آموزشی پیش از خدمت آنها رابطه معناداری وجود دارد.

نتیجه ضریب همبستگی نشان میدهد که میزان سطح معنی داری sig= 0/000 است و نظر به اینکه میزان sigاز میزان a=0/05 کوچکتراست پس بین دو متغیر فوق رابطه معنی داری وجود دارد و فرض صفر رد و فرض تحقیق مورد قبول قرار می گیرد . r=0/430

• بین نظر سربازان تعاون یار در مورد میزان بکارگیری آموزش های ارائه شده برای آنان با اثربخشی دوره های آموزشی پیش از خدمت آنها رابطه معناداری وجود دارد.

نتیجه ضریب همبستگی نشان میدهد که میزان سطح معنی داری sig= 0/034 است و نظر به اینکه این میزان از میزان a=0/05 کوچکتر است پس بین دو متغیر میزان بکارگیری آموزش های ارائه شده برای سربازان تعاون یار با اثربخشی دوره های آموزشی پیش از خدمت آنها رابطه معنی داری وجود دارد و فرض صفر رد و فرض تحقیق مورد قبول قرارمی گیرد . r=0/238

اپراتورهای تعدیل^[۲۵۹]
دو نوع تعدیل در این الگوریتم بکار گرفته شده است که یکی روی قسمت A و دیگری روی قسمت B از کروموزوم اعمال می­ شود:
اپراتور تعدیل کننده قسمت A
با اعمال هر یک از عملگرها بر روی قسمت A، ترکیب بندی تولید و الگوی نیروی کار تغییر می­نماید که گاهی منجر به متجاوز شدن تعداد محصول تولید شده از میزان منابع در دسترس می­ شود که غیرموجه شدن کروموزوم را سبب می­ شود. بنابراین در این حالت یک اپراتور تعدیلی مورد نیاز است تا این جواب نشدنی را به یک جواب شدنی تبدیل نماید. در این قسمت یک اپراتور تعدیلی طوری طراحی شده است که بصورت تصادفی جواب را تغییر می­دهد تا کروموزوم شدنی حاصل شود. نکته مهم این است که با قرار دادن یک شمارشگر، می­توان تنظیم نمود چنانچه با تکرار متوالی این عملگر بعد از تعداد معین، همچنان کروموزوم نشدنی باقی مانده باشد، کروموزوم را حذف نموده و مجدداً بر اساس استراتژی تولید جواب شدنی، اقدام به تولید کروموزوم جایگزین نماید.

اپراتور تعدیل کننده قسمت B
با اعمال اپراتورهای مختلف روی قسمت B، برخی محدودیت­های مربوط به مشتریان تحت سناریوهای مختلف ممکن است دچار تناقض گردد. بنابراین یک اپراتور تعدیل کننده در این قسمت تعبیه شده است که با تغییر تصادفی برخی درایه­های این کروموزوم سعی در شدنی بودن آن نماید، ضمن اینکه جابجایی سناریوها نیز به عنوان یک استراتژی تعدیل مورد استفاده قرار می­گیرد. به این ترتیب که یک کروموزوم تحت یک سناریو ممکن است نشدنی باشد اما تحت سناریوی دیگری شدنی شود به همین دلیل جابجایی سناریوها نیز آزمون می­ شود. اگر چنانچه با تکرار متوالی این اپراتور تعدیل کننده، کروموزوم مورد نظر همچنان نشدنی باقی بماند. با بهره گرفتن از استراتژی تولید جواب شدنی اولیه، بر اساس کروموزوم قسمت A مربوطه، نیازمندی ها و محدودیت ها تحت سناریوهای مختلف محاسبه شده و یک کروموزوم شدنی جایگزین کروموزم نشدنی موجود می­ شود.
قدم ­های الگوریتم ژنتیک پیشنهادی
پارامترهای کنترلی U (تعداد کروموزومهای هر نسل)، G (تعداد نسل ها)، θ (درصد عملگر جابجائی) و λ (درصد شایسته سالاری) را مقدار دهی نمائید.
جمعیت اولیه را تولید کن.
شمارنده­های u= 1 (شمارنده جمعیت) و g = 1 (شمارنده نسل) را مقدار دهی اولیه کن.
تعداد کروموزومهایی که بایستی مستقیماً به نسل بعد منتقل شوند را از طریق فرمول زیر محاسبه کن.
N_elitism = (U-1) ×λ+۱
تعداد دفعاتی که هر عملگر (جابجائی و جهش) بایستی بکار رود را از طریق فرمول زیر محاسبه کن.
N_crossover = (U- N_elitism) × θ + ۱, N_mutation = U - N_elitism - N_crossover
مقدار تابع برازندگی جمعیت جاری را تحت عنوان F(X₁^g), F(X₁^g), …, F(X_U^g)محاسبه کن.
مقدار برازندگی جمعیت را تحت عنوان Z₁, Z₁, …, Z_U نرمال سازی کن که در آن  ( μ_g مقدار میانگین برازندگی و σ_g مقدار انحراف معیار برازندگی جمعیت می­باشد).
به تعداد N_elitism بهترین کروموزومهای نسل قبل را مستقیماً به نسل جاری منتقل کن و قرار بده u = N_elitism – ۱٫
استخر ترکیب را انتخاب کن (جواب هایی از X_i که در آن Z_i ≤ ۰)
دو کروموزوم را به صورت تصادفی از استخر ترکیب انتخاب کن.
یکی از عملگرهای سه گانه تعریف شده (ستونی، بلوکی و نامنظم) را بصورت تصادفی بر قسمت­ های مرتبط از کروموزومهای انتخاب شده اعمال کن.
کروموزوم­های فرزند را تا رسیدن به یک کرموزوم شدنی تعدیل کن.
اگر مجموع مقادیر تابع برازندگی فرزندان از مجموع مقادیر تابع برازندگی والدین کمتر شد، هر دو را به نسل بعدی منتقل کن و قرار بده u = u + 2، در غیر اینصورت اگر تابع برازندگی یکی از فرزندان کمتر از والدین باشد تنها همین کروموزوم را به نسل بعد منتقل کن و قرار بده u = u + 1.
اگر u < N_crossover + N_elitism برو به قدم ۱۰٫
یکی از کروموزومهای نسل قبل را به صورت تصادفی انتخاب کن.
یکی از عملگرهای جهش تعریف شده (ستونی، بلوکی و نامنظم) را بصورت تصادفی بر قسمت­ های مربوطه از کروموزوم انتخابی اعمال کن.
کروموزوم فرزند را تا رسیدن به جواب شدنی تعدیل کن.
کروموزوم فرزند شدنی را مستقیماً به نسل بعدی منتقل کن.
اگر u < U قرار بده u = u + 1 و برو به قدم ۱۵٫
اگر g < G یا معیار توقف برقرار نشد قرار بده g = g + 1 و برو به قدم ۶٫
الگوریتم را متوقف کن و بهترین جواب بدست آمده را گزارش کن.
معیار توقف الگوریتم
تعداد نسل ها؛ در این حالت، چنانچه تعداد نسل ها از یک عدد از پیش تعریف شده بیشتر گردد الگوریتم متوقف می­ شود و بهترین جواب بدست آمده تا آن لحظه را گزارش می­دهد.
بازه زمانی؛ در این حالت، چنانچه زمان حل از یک مقدار تعیین شده برای آن بیشتر شود الگوریتم متوقف شده و بهترین جواب بدست آمده تا آن لحظه را گزارش می­دهد.
بهبود تابع برازندگی؛ در این حالت، چنانچه بهبود در میزان تابع برازندگی در چند دوره مشخص متوالی از یک درصد از پیش تعیین شده ای کمتر باشد، الگوریتم متوقف می­ شود و بهترین جواب بدست آمده تا آن لحظه را گزارش می­دهد.
الگوریتم ژنتیک پیشنهادی در حلقه داخلی الگوریتم اپسیلون-محدودیت تعبیه شده است و در تولید جدول عایدات و نیز تولید جواب­های پارتویی مسئله برنامه­ ریزی تک هدفه تصادفی به کار می­رود. فلوچارت کلی الگوریتم پیشنهادی به صورت شکل ۴-۱۹ است.

N سناریو را با بهره گرفتن از روش مونت کارلوی توسعه یافته تولید نمائید
الگوریتم ژنتیک را برای تولید جدول عایدات اجرا کنید
Min Z_j(x), k=1,…, K

۷۹

نمودار۴-۱۲- هیستوگرام متغیر نوآوری سازمانی

۸۱

نمودار۴-۱۳-خلاصه نتایج

چکیده
مدیریت دانش ارتقای یک رویکرد جامع برای شناسایی، تسخیر، بازیافتن، تسهیم و ارزشیابی یک سرمایه اطلاعاتی سازمان است و بر ابعاد مختلف سازمان تاثیر می‌گذارد. هدف از تحقیق حاضر بررس رابطه میان مولفه های مدیریت دانش با نوآوری سازمانی می باشد. جامعه هدف مطالعه حاضر، سازمان تامین اجتماعی در استان گیلان می باشد. که ۲۶۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده است و اطلاعات از طریق پرسشنامه استاندارد جمع‌ آوری گردیده است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی است و همچنین از روش همبستگی برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. نتایج حاصل نشان داده است که که از میان مولفه های مدیریت دانش، مولفه کسب دانش با ضریب همبستگی ۳۳٫۷ درصد؛ مولفه انتقال دانش با ضریب همبستگی ۱۵٫۴؛ مولفه خلق دانش با ضریب همبستگی ۲۰٫۷ و مولفه کاربرد دانش با ضریب همبستگی ۳۴٫۲ رابطه مثبت و معنی داری با نوآوری سازمانی دارد. در حالیکه مولفه حفظ دانش رابطه معنی داری با نوآوری سازمان ندارد. همچنین از دیدگاه کارکنان سازمان تامین اجتماعی استان گیلان، تمامی مولفه های مدیریت دانش در سازمان مذکور از وضعیت نسبتا مطلوبی برخوردار است. بطوریکه میانگین ارزش کسب شده برای متغیرها عبارت است از: کسب دانش برابر با ۳٫۱۳؛ حفظ دانش برابر با ۳٫۰۹؛ انتقال دانش ۳٫۱۱؛ خلق دانش ۳٫۱۳؛ کاربرد دانش ۳٫۲۹ و در نهایت نوآوری سازمانی برابر با ۳٫۳۲ بوده است.

کلمات کلیدی: مدیریت دانش، نوآوری سازمانی، خلق دانش، انتقال دانش، کسب دانش، حفظ دانش، کاربرد دانش.
فصـل اول
کلیـات تحقیـق
۱-۱-مقدمه
هدف از فصل اول، بیان کلیات پژوهش می باشد، از این رو پس طرح مسئله و بیان سوال اصلی تحقیق به ضرورت و اهمیت انجام مطالعه حاضر پرداخته شده است. در ادامه اهداف و فرضیه های مبتنی بر مدل آورده شده است. در نهایت با بیان کوتاهی از مراحل اجرای تحقیق به ارائه مدل مفهومی و معرفی متغیرها پرداخته شده است.
۱-۲-بیان مسئله
نوآوری به عنوان عامل مهم و حیاتی برای سازمان ها به منظور ایجاد ارزش و مزیت رقابتی پایدار است. سازمان ها با نوآوری بیشتر، در پاسخ به محیط های متغیر و ایجاد و توسعه قابلیت های جدیدی که به آنها اجازه دهد به عملکرد بهتری برسند، موفق تر خواهند بود(Montes and et al, 2004). ولی این فرایند کاملا پیچیده است و مستلزم مدیریت موثر و کارآمد در بسیاری از فعالیت های مختلف است (طالقانی و همکاران، ۱۳۹۰، ۱۵۳). مدیریت دانش عنصر اصلی و مرکزی در فرایند مدیریت است، سازمان ها را قادر می سازد تا به طور مداوم تخصص سازمانی خود را به محصولات یا خدمات تبدیل کنند. با کاربرد موثر دانش، افراد ممکن است اشتباهات کمتری کنند یا کارایی خود را بهبود دهند و دوباره کاری یا کاراضافی را کاهش دهند و در نهایت قادر به ایجاد فرآیندها یا سیستم های مدیریتی نوآورانه تر شوند(Sarin and Dermott,2003). سازمان ها با قابلیت مدیریت دانش، نوآوری بیشتری دارد. در حقیقت تاثیر دانش از طریق ایجاد تفکرات جدید در تولید و نوآوری های عمومی می باشد. دانش برای سازمان به تنها یی منبع مهمی نیست ، بلکه در قلب مدیریت دانش، نوآوری را جستجو کرد، زیرا مزیت رقابتی پایدار در نوآوری پنهان است (صفرزاده و همکاران، ۱۳۹۱، ۸۰). تحقیقات نشان داده مدیریت دانش از طریق ایجاد یک فرهنگ مفید و ارزشمند برای ایجاد و تسهیم دانش و همچنین ایجاد فرهنگ همکاری در سازمان ها نقش مهمی را در فرایند نوآوری ایفا می کند. محققان برنقش محوری مدیریت دانش به خصوص در ایجاد یک محیط کاری داخلی که خلاقیت و نوآوری را حمایت می کند تاکید کرده عععععع///ضضضض اند. نتایج حاکی از آن است که رابطه مثبت و معنی داری بین مدیریت دانش و عملکرد نوآوری در سازمان ها وجود دارد(میرفخرالدین و همکاران، ۱۳۸۹، ۱۰۵). در سال‌های اخیر با ظهور اقتصاد دانش محور نوآوری در سازمان تامین اجتماعی نقش مهمی در تحول ساختارهای اقتصادی و اجتماعی پیدا کرده است. به گونه ای که نوآوری یکی از مزیت های اصلی برای بهبود خدمات ارائه شده مطرح می باشد و سبب بهبود عملکرد سازمانی خواهد شد. مدیریت دانش به عنوان عامل تولید ایده‌های نو و بدیع در سازمان مورد توجه قرار گفته است.
با توجه به ضرورت استقرار مدیرت دانش مسئله تحقیق حاضر اینست در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان نوآوری سازمانی با به کارگیری مولفه های مدیریت دانش به طور کامل محقق نیافته است. از اینرو در این تحقیق درصدد تبیین ارتباط مولفه های مدیریت دانش با نوآوری سازمانی هستیم.
۱-۳-ضرورت انجام تحقیق
امروزه سازمان ها برای بقا و رشد و توسعه خود به نوآوری نیاز دارند و مدیریت دانش می تواند نقش اساسی در نوآوری سازمانی داشته باشد (ودادی و عبدالعلیان، ۱۳۹۰، ۱۴۱). اهمیت موضوع تحقیق از دو جنبه تئوری و کاربردی بایستی مورد توجه قرار گیرد ؛ اهمیت موضوع تحقیق از نظر تئوری بصورت استدلالی و در ادبیات مربوط به موضوع ، مشهود است و از نظر کاربردی به آمار ، ارقام و رویدادها می پردازد.
امروزه در ادبیات مدیریت به وفور شاهد تأکید بر نقش دانش ، به عنوان یک منبع حیاتی برای حفظ رقابت پذیری و سودآوری هستیم. دانش در مرکز رقابت پذیری قرار گرفته است ، اکنون روشن
شده است که در شرایط رقابت فعلی ، در بسیاری از سازمان ها مزیت رقابتی پایدار به مقدار قابل ملاحظه ای از دانش ناشی می شود – به دلیل اینکه کپی کردن آنچه که سازمان ها می دانند و دارند دشوار است و باید برای رسیدن به آنها فرایند یادگیری مشابهی را طی کرد.
لارنس و پروساک، شش الزام محیطی که سازمان ها را با توجه و تأکید به مدیریت دانش سوق می دهد به این صورت عنوان کرده اند : (بعد تئوری)
۱-جهانی شدن.
۲-تغییر و تحول روز افزون در سازمان ها.
۳-جهان به سرعت در حال تغییر است.
۴-در شرکت های نرم افزاری ، دانش بخشی از تولید است.
۵-برای انجام اثربخش تر فعالیت های مجازی به دانش بیشتری نیاز است.
۶-دانش موجود ، دانش جدید خلق می کند(زایش دانش).
بعد از مطرح شدن مفاهیم مهندسی مجدد و مدیریت کیفیت جامع، مفهوم جدیدی به نام مدیریت دانش و به تبع آن سیستم های مدیریت دانش پا به عرصه وجود گذاشتند مدیریت دانش با نوآوری ها و ابداعات در مهارتهای مدیریتی و یادگیری سازمانی نقاط مشترک بسیاری دارد ( Bartol and Srivastava, 2002, 67)
تغییر ماهیت فعالیت‌های سازمان‌ها به کارهای دانشی موجب اهمیت  یافتن روزافزون کاربرد مدیریت دانش در سازمان‌ها شده است.
مدیریت دانش و فعالیت‌های مرتبط با آن، دارای کارکردهای متعددی در سازمان‌ها است که یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین آنها افزایش توان رقابت سازمان در محیط رقابتی و خلق مزیت‌های رقابتی پایدار برای سازمان ها است و این موضوع به ویژه در سازمان‌های دانش محور همچون تامین اجتماعی که دانش کارکنان آنها عامل اصلی ارائه محصول یا خدمت آنها محسوب می‌گردد، نمود بیشتری دارد.
۱-۴- چارچوب نظری
چارچوب نظری پایه ای است که تمام تحقیق بر روی آن تکیه می کند.یک شبکه منطقی،توسعه یافته،توصیف شده و کامل بین متغیرهایی است که از طریق فرایندهایی مانند مصاحبه،مشاهده و بررسی ادبیات موضوع پیشینه ی تحقیق مشخص شده اند.این متغیر ها با مساله تحقیق در ارتباط است.یک چارچوب نظری خوب،متغیرهایی مهم و موثر در شرایط مربوط به مساله ای تعریف شده را شناسایی و نشان می دهد و ارتباط بین متغیرها را به صورتی منطقی توصیف می کند.(خاکی،۱۳۸۹،۳۲). چارچوب نظری بیانگر روابط حاکم بر متغیرهای مستقل و وابسته بر اساس ادبیات موضوعی می باشد. چارچوب نظری تحقیق حاضر برگرفته از مدل سدرا و گَبل^[۱] (۲۰۱۰) می باشد. براساس مسئله مطرح شده، مدل مفهومی تحقیق حاضر به شرح نمودار (۱) زیر می باشد:
مدیریت دانش
خلق دانش
حفظ دانش
انتقال دانش
کاربرد دانش
نوآوری در سازمان
کسب دانش
نمودار۱- مدل مفهومی تحقیق ؛ منبع: sedra and gable, 2010
۱-۵-سوالات تحقیق
۱-۵-۱- سوال اصلی
آیا میان مولفه‌های مدیریت دانش و نوآوری سازمانی در سازمان تامین اجتماعی استان گیلان رابطه معنی داری وجود دارد؟
۱-۵-۲-سوالات فرعی

• آیا کسب دانش در سازمان تامین اجتماعی استان با نوآوری سازمانی رابطه معنی داری دارد؟

• آیا خلق دانش در سازمان تامین اجتماعی استان بر نوآوری سازمانی رابطه معنی داری دارد؟