مقدمه ۵۲
۴-۱- نتایج پژوهش ۵۲
۴-۱-۱- شناسایی نوع ساختار سازمانی غالب در حوزه ستادی دانشگاه شیراز……………….۵۲
۴-۱-۲- شناسایی منابع قدرت مورد استفاده مدیران در حوزه ستادی دانشگاه شیراز…………………………………………………………………………………………………………………………………….۵۳
۴-۱-۳- بررسی رابطه نوع ساختار سازمانی و منابع قدرت مدیران در حوزه ستادی دانشگاه شیراز……………………………………………………………………………………………………………………….۵۵
۴-۲- خلاصه‌ی نتایج ۵۷
فصل پنجم: نتیجه گیری و بحث
مقدمه ۵۹
۵-۱- نتیجه گیری و بحث ۶۰
۵-۲- جمع بندی کلی ۶۵
۵-۳- محدودیت های پژوهش ۶۷
۵-۳-۱- محدودیت های اجرایی ۶۷
۵-۳-۲- محدودیت های پژوهشی ۶۷
۵-۴- پیشنهادهای پژوهش ۶۷
۵-۴-۱- پیشنهادهای کاربردی ۶۸
۵-۴-۲- پیشنهادهای پژوهشی ۶۹
فهرست منابع و ماخذ
منابع فارسی ۷۰
منابع انگلیسی ۷۵
پیوست
مقیاس نوع ساختار سازمانی ۸۳
مقیاس شناسایی منابع قدرت ۸۵
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول شماره ۱: مقایسه ابعاد چهارگانه انواع ساختارهای تواناساز و بازدارنده ۲۷
جدول شماره ۲: مرورری بر منابع قدرت ۳۳
جدول شماره ۳: انواع دستهبندی منابع قدرت ۳۵
جدول شماره ۴: فراوانی و درصد حجم جامه آماری…………………………………………………………………۴۶
جدول شماره ۵: فراوانی و درصد حجم نمونه آزمودنی ها………………………………………………………..۴۷
جدول شماره ۶: نمره گذاری ابعاد تواناساز و بازدارنده ۴۷
جدول شماره ۷: گویه های مربوط به ابعاد تواناساز و بازدارنده ۴۸
جدول شماره ۸: نمره گذاری ابعاد قدرت ۴۸
جدول شماره ۹: گویه های مربوط به منابع قدرت ………………………………………………………………….۴۸
جدول شماره ۱۰: محاسبه روایی و پایایی مقیاس نوع ساختار سازمانی………………………………….۴۹
جدول شماره ۱۱: محاسبه روایی و پایایی مقیاس شناسایی منابع قدرت ………………………………۴۹
جدول شماره ۱۲: مقایسه میانگین انواع ساختار سازمانی موجود در واحدهای ستادی دانشگاه شیراز ۵۳
جدول شماره ۱۳: مقایسه منابع قدرت مورد استفاده مدیران از دید کارمندان ۵۴
جدول شماره ۱۴: آزمون تعقیبی بونفرونی برای تعیین تفاوت بین میانگین های منابع قدرت مدیران ۵۵
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل شماره ۱: الگوی مفهومی پژوهش ۴۴
شکل شماره ۲: بررسی رابطه نوع ساختار سازمانی با انواع منابع قدرت مورد استفاده مدیران در واحدهای ستادی دانشگاه شیراز ۵۶
فصل اول
مقدمه
به اعتقاد دانشمندان علوم رفتاری، سازمانها وجه انکار ناپذیر دنیای نوین امروز را تشکیل می دهند. سازمان های مختلف با اهدافی متفاوت، همگی بر پایه تلاش های سرمایه انسانی به عنوان رکن اصلی هر سازمان، هدایت می گردند (هومن،۱۳۸۱). سازمانهای آموزشی نیز به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی موجود در جامعه متکی به سرمایه انسانی خویش هستند. موقعیت مؤثر و مثبت یک سازمان آموزشی در جامعه وابسته به هماهنگی در راستای انتظارات اجتماعی می باشد. در این میان نظام آموزش عالی به عنوان یکی از عوامل اصلی و زمینه ساز تحقق سیاست های توسعه کشور حساسیت ویژه ای می یابد (محمدی اقدم، ۱۳۸۶).
شناخت پویایی های درونی و بیرونی سیستم آموزش عالی و آفرینش نقشه های ذهنی کارآمد در این رابطه، می تواند منجر به مدیریت اثربخش سیستم آموزش عالی در راستای تحقق رسالت های اصلی دانشگاه یعنی اکتشاف علمی، اجرای جدی آموزش، پژوهش و ارائه خدمات علمی گردد (یمنی،۱۳۸۸؛ نوه ابراهیم و پورکریمی،۱۳۸۷). بر این اساس فهم پیچیدگی های دانشگاهی به منظور ساختن دانشگاهی اصیل و اثربخش موضوعیت می یابد (یمنی،۱۳۸۸). از جمله عوامل موثر در پویایی ها و پیچیدگی های سیستم های دانشگاهی، ساختار سازمانی و قدرت می باشند. این عوامل در عین حال که خود متاثر از پویایی ها و پیچیدگی های سیستمی دانشگاه می باشند، نقش تعیین کننده ای نیز در آن دارند؛ خصوصاً اینکه از جمله عوامل موثر در کیفیت رفتار و عملکرد سازمانی در دانشگاه و زیرسیستم های آن در سطوح مختلف هستند (تولبرت و هال[۱]،۲۰۰۹). لذا پژوهش در باره آنها ضرورت می یابد. در واقع از این طریق می توان به فهم بیشتر شرایط، پویایی ها و اقتضائات سیستمی در دانشگاه و مدیریت آن دست یافت.
ساختار سازمانی، مناطق فعالیت افراد را تحت کنترل خود در می آورد (رابینز و جاج[۲]، ۲۰۰۹). قدرت نیز تاثیری نافذ بر تصمیمات، واکنش ها و به طور کلی مناطق فعالیت فردی، گروهی و سازمانی افراد دارد (ساراکوگلو[۳]، ۲۰۰۹؛ کیم[۴]، ۲۰۰۴؛ آلانزی و رودریگوس[۵]، ۲۰۰۳).
بنابراین می توان گفت ساختار و قدرت در پیوندی منعطف با یکدیگر رفتار سازمانی افراد را کنترل نموده و از این طریق بر آنان نفوذ می یابند. کارکردها و عملکرد سازمانی و تبعات ناشی از آنها مستقیماً تحت تاثیر رفتار سازمانی افراد قرار می گیرند و جهت می یابند. بدین ترتیب میزان پاسخگویی سازمان به محیط خود و کیفیت آن با تاثیرپذیری از مولفه های مهم سازمانی نظیر ساختار و منابع قدرت، شکل می گیرد. از این رو در این پژوهش به بررسی آن دو متغیر کلیدی و رابطه آنها پرداخته شده است.
۱-۱- بیان مساله
جامعه امروز، جامعه ای سازمانی است (هال[۶]،۲۰۰۲)؛ و سازمانها نقش بسیار عمده ای را در زندگی افراد بر عهده دارند. آنها از طریق نقش های مهم انتظام جامعه، رفع نیازها و پویایی و پیشرفت به طور مستقیم در جامعه حضور و نفوذ می یابند. سازمان ها در راستای ایفای اثربخش نقش های خود و به منظور حفظ و ارتقای کیفی موقعیت خویش در محیط تعاملی خود، اقدام به توسعه مزایای رقابتی خویش می نمایند؛ و در این میان به طور سریع، محصولات و خدمات متنوعی تولید و ارائه می کنند. آنها در محیطی که سرشار از تغییر، پویایی، ابهام و نااطمینانی می باشد، فعالیت می کنند که اصطلاحاً از آن به عنوان محیط راهبردی یاد می شود. شرایط و مقتضیات محیط راهبردی، پاسخ های راهبردی را ایجاب می نماید. سازمانها جهت ایجاد، حفظ و استمرار بقای معنادار خود در چنین محیط پیچیده ای ناچار به"سازواری"و پاسخگویی پویا به اقتضائات درونی و محیطی خود می باشند (ترکزاده، ۱۳۸۸). تحقق این مهم مستلزم عملکرد اثربخش در سطوح مختلف سازمانی است. مقدمه این عملکرد اثربخش، توانایی مدیران جهت تشخیص و جهت گیری پویا و طراحی ساختار سازمانی مناسب و همچنین برقراری ارتباط و رهبری اثربخش افراد می باشد؛ این امر نیز به نوبه خود مستلزم نفوذ بر آنان میباشد که به واسطه ساختارسازی های موثر و اعمال منابع قدرت انجام می پذیرد.
از طرفی سازمانها در راستای ایجاد سازواری (تغییر خود، دیگران و محیط)، پیش از انتظام بخشیدن به جامعه و محیط تعاملی خود ابتدا می بایست به انسجام درونی خویش و مدیریت رفتار سازمانی خویش مبادرت ورزند. به بیانی دیگر هر سازمانی جهت ایجاد تغییر و تاثیر در و بر محیط خود ابتدا می بایست خود و درون خود را تغییر داده و آن را نظمی پویا بخشد. این مهم می تواند از طریق طراحی ساختاری پاسخگو و اعمال درست قدرت تحقق می یابد؛ زیرا ساختار میدانی است برای کنش های سازمانی (هال، ۲۰۰۲) و قدرت، ظرفیت تاثیر و تغییر رفتار و تصمیمات دیگران است (افجهای،۱۳۸۰؛ ساراکوگلو، ۲۰۰۹). به عبارتی مقدمه این مهم، برقراری ارتباطات اثربخش و سازنده می باشد که از طریق طراحی ساختار مناسب و استفاده به جا و به هنگام از منابع قدرت میسر می گردد. در واقع ساختار سازمانی با فراهم سازی بستر لازم جهت اقدامات و عملیات سازمانی سازنده و قدرت با تاثیر بر رفتار سازمانی (در سطوح مختلف) به نوعی زمینه انتظام و انسجام درونی و به دنبال آن زمینه سازی جهت اثربخشی سازمانی را فراهم می نماید.
پژوهش های کارشناسی ارشد درباره بررسی رابطه بین نوع ساختار سازمانی و منابع قدرت مدیران ...
